De UK-34 Kobus Jr was 23 juli 2021 op thuisreis, beschrijft ing. K. van der Wall, senior inspecteur bij de ILT, die in de zaak optreedt namens de minister van Infrastructuur en Waterstaat. ‘De vangst was verwerkt en alles was schoongemaakt. Het visgerei was aan boord en de bemanning was koffie aan het drinken in de kombuis. Betrokkene was als schipper verantwoordelijk voor de navigatie, maar hield zich bezig met de administratie op de computer in de schippershut, die zich achter de brug bevindt.’

Administratie

Verder schrijft ze: ‘Normaalgesproken is betrokkene machinist op dit schip. Zijn broer is de schipper. Maar vanwege vakantie van zijn broer was betrokkene schipper in de week van de aanvaring. Betrokkene had moeite alle administratie goed in het computerprogramma in te voeren. Daardoor is hij langere tijd achtereen niet op de brug geweest en heeft hij de aanvaring met het platform niet zien aankomen.’

Half uur

Terwijl niemand aan boord het in de gaten had, kwam het gasplatform Q4-A van Winstershall snel dichterbij. Het stond er wel al een tijdje, mogelijk al een jaar of 40. Lang genoeg om duidelijk op de zeekaarten aan boord te zijn  ingetekend. Maar niemand keek naar buiten, ook de schipper niet. Hij was zeker een half uur niet op de brug en had het wachtalarm uitgeschakeld, zodat hij niet elke paar minuten op de knop hoefde te drukken.

Wachtalarm

Volgens de inspecteur heeft betrokkene op die manier ‘gehandeld of nagelaten in strijd met de zorg die hij als een goed zeeman in acht behoort te nemen ten opzichte van de opvarenden, het schip, de lading, het milieu of het scheepvaartverkeer (artikel 55a Wet Zeevarenden)’. Daar komt nog bij dat een elektronische kaart werd gebruikt die niet officieel als Ecdis dienst mocht doen, omdat hij daarvoor niet was goedgekeurd. Verder had de schipper de monsterrol niet goed ingevuld, zodat niet duidelijk was uit welke mensen de bemanning bestond en wie precies welke rol aan boord had.

Berisping

Het Tuchtcollege achtte de schipper schuldig aan nalatigheid. Hij was ‘ernstig tekortgeschoten’, zegt het Tuchtcollege. Toch bleef het bij een berisping. Het college woog daarbij mee dat de schipper van de politierechter al tot een aanzienlijke geldboete was veroordeeld (€ 4100, waarvan € 2050 voorwaardelijk). Daarnaast had de schipper, die bij de zitting aanwezig was, getoond dat hij het foute van zijn handelen inziet.

TimeZero

Er zit nog een belangrijk punt in de uitspraak. Het Tuchtcollege sprak de schipper vrij van het varen op het elektronische kaartsysteem TimeZero. Dat is weliswaar niet officieel goedgekeurd voor gebruik als Ecdis. Maar de rechters vinden dat het systeem goed voldoet: ‘Het Tuchtcollege is (…) van oordeel dat TimeZero wekelijks wordt geüpdatet, en dat alle wijzigingen die de vissers waarnemen op zee door hen aan TimeZero worden doorgeven via Whatsapp. Dat maakt dat TimeZero voor de vissers een heel betrouwbaar en actueel elektronisch kaart- en navigatiesysteem is. En dat het gebruik daarvan als primair navigatiemiddel binnen de visserij niet onzeemanschappelijk is’, aldus het Tuchtcollege.

Dat betekent dat een stukje jurisprudentie is gevormd: een rechtsregel die ontstaat door een eerdere uitspraak van een rechter. De nieuwe regel: varen op TimeZero is toegestaan, in ieder geval door het Tuchtcollege.