Verduurzaming wordt een business model

Bij de diverse Bovag-lidbedrijven waar ik langs kom is een veelbesproken onderwerp: ‘Hoe gaat het nu?’ En met de meeste bedrijven gaat het goed. De verkopen gaan goed. Er zijn weinig vertragingen meer, zoals bij de chipproblemen. Revisie loopt goed. Kortom louter goede berichten. Op de vraag: ‘Wat doen jullie met verduurzamen?’, wordt het stil. De verdediging is, dat het niet zo’n vaart loopt. We hebben immers Stage V. Dat is blijkbaar de Haarlemmerolie voor alles.

Redactie Rotterdam, 12 september 2023, 15:03

Toch ben ik minder positief. Tijdens het Scheepsmotoren Event, op 19 september in Alblasserdam, zal Martin Quispel iets vertellen over CSRD. Huh? Zult u zich misschien afvragen. Wat is dat nu weer? Ik ga u voorspellen dat CSRD de gamechanger gaat worden in de binnenvaart. Laat ik eerst even uitleggen wat CSRD precies is.CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive. Een hoop Brusselse woorden die we dan ook maar beter kunnen afkorten. Wat houdt het precies in?Bedrijven moeten een rapportage maken van hun CO2-uitstoot. En niet alleen de eigen activiteiten moeten in dit rapport worden vermeld, ook de activiteiten van toeleveranciers en vervoerders. In eerste instantie is dat nog alleen voor bedrijven met meer dan 250 medewerkers, een balanstotaal van meer dan 40 miljoen of een omzet van meer dan 25 miljoen. Dit zijn de rapportageplichtige bedrijven. In een later stadium zullen alle bedrijven aan de beurt komen.

Voor wie vaart u?

Hoor ik daar een zucht van verlichting? Mis! Denk even na voor wie u het vervoer regelt. Droge lading, zand, grind, et cetera. Is uw opdrachtgever niet iemand die in het rijtje van eerste rapportageplichtige bedrijven valt? Nou dan zult u ook moeten rapporteren.

Binnenvaart kan grote bedrijven helpen kostbare CO2-uitstoot te voorkomen

Waarom is dit dan een gamechanger? De veelgehoorde klacht in de binnenvaart is dat verduurzamen een hobby moet zijn. Mag wat kosten, maar levert nauwelijks wat op. Soms een verlengd contract, maar vrijwel nooit hogere opbrengsten. Dat kan best weleens gaan veranderen. De rapportageplichtige bedrijven zullen in 2025 hun eerste zaken moeten inleveren. Daarmee wordt niets anders gedaan dan publiceren. Maar de verwachting is, dat deze rapportage op termijn wordt gekoppeld aan een CO2-heffing. En dat is goed nieuws voor de binnenvaart! Verduurzamen gaat daardoor een business model worden. Degene met de laagste CO2-uitstoot gaat grote bedrijven helpen hun uitstoot te verminderen en daarmee de kosten te verminderen. Een deel van die kosten kunnen nu worden geclaimd door de vervoerder, maar dan moet die vervoerder wel iets gaan doen.

Bio of methanol

Een mooie manier om je CO2-uitstoot naar vrijwel nul te verlagen, is bio- of hernieuwbare methanol te gebruiken. Een groot deel van het voorwerk voor certificering van je schip is door Mercurius uitgevoerd. De Stolt IJssel is het eerste schip wat volledig gecertificeerd is om op methanol als brandstof te mogen varen. Alleen is het jammer dat de motoren om dit schip af te maken er (nog) niet zijn. Ik ben ervan overtuigd dat ombouwen van motoren (retrofit) kan, en ook lonend is. Denk eens aan de hoeveelheid CCR2-motoren die in omloop zijn. Een retrofit zal niet alleen de CO2 tot bijna nul reduceren, maar ook nog eens zorgen voor een forse reductie van NOx en PM. Wellicht zelfs tot Stage V-niveau! De mogelijkheden binnen het label-systeem zijn dan groot.

Volgend jaar al

In 2025 zullen de eerste rapportageplichtige bedrijven hun rapportage volgens CSRD-richtlijn moeten inleveren. Dat lijkt nog ver, maar die rapportage gaat over 2024. En dat is volgend jaar al. Het businessmodel gaat denk ik starten in 2026. Over drie jaar al. Wanneer gaat u beginnen? Als de rest al is begonnen? Dat kan weleens te laat zijn. Dan staat u achteraan de rij. Eén ding is zeker: doorgaan met diesel zal voor de korte termijn nog kunnen, maar voor de lange termijn onhoudbaar blijken. En willen we in deze vervoersmodaliteit kunnen blijven concurreren met het wegvervoer, dan zal er iets moeten gebeuren. U bent aan zet!

Michel Voorwinde is branchemanager Energiesystemen en Revisie bij branchevereniging Bovag.