Op de kade van Cargill in Zaandam staat Ard-Jan Kooren het publiek te woord. Ard-Jan is de vierde generatie Kooren aan het roer bij de maritieme wereldspeler die vooral bekend is van zijn havensleepdiensten. Kotug keerde in 2021 terug in de binnenvaart met de Kotug CityBarge. Een kleine duwboot van 5,50 meter gericht op stadsdistributie. De duwboot die vandaag wordt gedoopt is meer dan drie keer zo lang, 16 meter. De E-Pusher type M is niet beperkt tot de stadsgrachten, maar kan de Rijn op.
Bedenker
Dat gaat de E-Pusher 1 overigens niet doen. De eerste E-Pusher type M gaat voor Cargill cacao vervoeren van Amsterdam naar Zaandam. Het vaartuig is gebouwd bij Padmos in Stellendam. ‘Het was ingewikkelder dan bij de CityBarge. Het regelen van de veiligheid, infrastructuur en regelgeving kostte moeite’, vertelt Kooren. Hij haalt kapitein Bas van Hoorn naar voren. Van Hoorn is bedenker van de duwboot die nu achter beide heren ligt.
Tekst gaat verder onder de foto
Drie dagen zonder opladen
Op het eerste gezicht valt niet op hoe bijzonder het scheepsconcept is, al zijn de drie containers aan dek wel opvallend. ‘De voorste container levert de energie’, zegt Almar van Herk, business development manager bij Kotug. De container aan boord tijdens de doop is nog niet de definitieve container. Die wordt binnenkort geleverd door EST-Floattech. Anders dan eerder de bedoeling was, wordt niet gewerkt met verwisselbare batterijcontainers. ‘We gaan de container opladen’, vertelt Van Herk. Die container heeft een capaciteit van 2 MW. ‘Wanneer de boot met een bak vaart verbruikt die 100 kWh, zonder bak 50 kWh. We kunnen dus zo’n drie dagen varen op een lading.’ De laadapparatuur staat in Zaandam en levert groene stroom uit een windpark dat eigendom is van Cargill en Vattenfall.
De andere twee containers aan boord lijken van een bouwkeet geplukt. ‘Maar dat is niet zo’, verzekert CEO Kooren ons. We zitten in een van de twee containers die van binnen een stuk ruimer zijn dan van buiten lijkt. ‘Padmos heeft de accommodatie units op deze manier gebouwd om volledig modulair te zijn. Voor de twee bemanningsleden aan boord is er een keuken, was- en droogmachine, twee slaapkamers en een zithoek. Op het dak van de containers staan zonnepanelen, waardoor de accommodatie geen energie nodig heeft uit de container die voor de voortstuwing wordt gebruikt.
Tekst gaat verder onder de foto
Blokkendoos
Op de tafel voor Kooren ligt de inhoud van een blokkendoos. Het is een schaalmodel van het onderwaterschip waar we momenteel op varen. Kooren legt uit: ‘Het onderwaterschip is opgebouwd uit zes blokken hoge dichtheid polyetheen (PE). Daarop zit het rode stalen frame.’
Hier verschilt de E-Pusher het meest van de conventionele duwboot of het conventionele schip. Er is geen machinekamer nodig in het onderschip, er is geen ruimte nodig voor een motor. De energiecontainer staat op het dek, de twee motoren zitten buitenboord. ‘Dat biedt mogelijkheden. Daardoor kan je het schip heel anders ontwerpen’, vertelt Kooren. ‘Eens per maand hebben wij een vergadering waar alle – op het eerste gezicht – rare ideeën op tafel komen. Daar is de E-Pusher er eentje van.’
Tekst gaat verder onder de foto
Die zes blokken en het stalen frame hoeven niet op een scheepswerf in elkaar gezet te worden, vertelt Kooren. ‘In drie maanden kunnen we de tweede E-Pusher type M bouwen. Daarmee is het enorm schaalbaar. En als je een ander formaat duwboot wil dan is het een kwestie van schuiven met de blokken of blokken er aan toevoegen.’
Terug in de binnenvaart
En zo is Kotug terug in de binnenvaart. ‘Vroeger deden we veel met kleine sleepbootjes en duwbakken. Bijvoorbeeld bij de werken in de Oosterschelde. Eind jaren ’80 zijn we meer naar de havens getrokken en hebben we ons gericht op offshore.’ Waarom keert de maritieme dienstverlener dan nu terug. ‘We hebben veel jongens aan het werk die uit de binnenvaart komen, die zijn opgegroeid aan boord van een schip. Die hebben ideeën over de binnenvaart.’
Kooren noemt het een frisse blik. ‘Hoe kan het eenvoudiger? Als je dan eenmaal bezig bent, dan is het ook de sport om zo eenvoudig mogelijk te maken. Het resultaat is een toekomstbestendige en modulaire duwboot welke zonder subsidie 100% elektrisch vaart.’
Tekst gaat verder onder de foto
Amsterdams schild voor Rotterdamse duwboot
Terug naar de doop. Na het knallen van de champagnefles steken Kooren en Emiel van Dijk, CEO van de cacao en chocola-divisie van Cargill een stekker met logo’s van Cargill en Kotug in elkaar. De DJ speelt Push it van Salt-N-Pepa. De CEO van de Port of Amsterdam, Koen Overtoom, overhandigt het havenschild, dat vooral zeeschepen krijgen bij de eerste keer in de Amsterdamse haven. Een bordje met de drie Amsterdamse kruizen op een Rotterdamse duwboot. Vervolgens vaart de E-Pusher 1 een paar keer demonstratief op en neer op De Zaan en draait rondjes. Het is allesbehalve een instabiel vlot. Kapitein en bedenker Van Hoorn maakt de manoeuvres met een grote glimlach. ‘Het is net als met elektrisch rijden. Wanneer je een keer hebt gevoeld hoe het is, wil je niet meer terug.’
Lees ook: