Achter Marjon Castelijns, projectmanager van Condor, is op het podium van het Maritime Innovation Platform 2023 in Dordrecht een groot overzicht te zien. ‘Deze partijen hebben zich aangesloten bij Project Condor.’ Het is een divers palet: Rabobank, Future Proof Shipping, Samskip, DFDS, Concordia Damen, Zepp.Solutions, Port of Rotterdam, Port of Antwerp-Bruges, het Expertise- en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) en onderzoeksinstituut Marin.
‘Project Condor is een jaar geleden gestart. Het is ontstaan uit het netwerk van het RH2INE, dat als doel heeft de waterstofinfrastructuur langs de Rijn op orde te krijgen’, legt Castelijns uit. ‘Daarbinnen was een plan ontstaan om 12 binnenvaartschepen om te bouwen naar waterstof. Maar de gehoopte steun vanuit het Nationaal Groeifonds bleef uit.’
Daarom werd besloten het anders aan te pakken en zo ontstond Project Condor. ‘Doel is het schaalbaar maken van emissieloze scheepvaart. Binnen 10 jaar moet varen op waterstof technisch, economisch en operationeel haalbaar zijn.’
Condor heeft er ook een getal aangehangen: 50 waterstofschepen in 10 jaar. ‘Niet alleen schepen op binnenwateren, ook schepen die aan kustvaart doen. Ik denk aan een verdeling van 45/5.’
Verwisselbare containers
De becijfering van het project – 45 schepen die binnen een decennium worden omgebouwd met alternatieve aandrijving – doet denken aan de ambities van Zero Emission Services. In 2026 moet dat bedrijf namelijk, mede dankzij een bijdrage uit het Nationaal Groeifonds, 45 binnenvaartschepen laten varen op ZESpacks, verwisselbare batterijcontainers. Verschil met Project Condor is, dat ZES een bedrijf is en Condor een samenwerkingsverband tussen bedrijven.
Net als bij de schepen die varen op ZESpacks, zet Condor ook in op verwisselbare containers. ‘Anders dan bij ZES gaat de energie niet direct naar de aandrijving, maar vanuit de container via het brandstofcelsysteem op het schip naar de aandrijving. De brandstofcel zorgt ervoor dat de waterstof wordt omgezet in elektrische energie.’
De wisselcontainers worden in het geval van ZES gevuld op de terminal. ‘Dat is bij ons ook net anders. De containers moeten naar elektrolyzers, die gelukkig vaak in de buurt staan van vaarwegen. Daar wordt de container weer gevuld met waterstof.’
Pay per use-model
Ook het pay per use-model wat Condor voor ogen heeft is vergelijkbaar met het systeem van ZES. ‘Scheepseigenaren betalen voor de energie die wordt geleverd.’ Dit houdt de investeringskosten laag. ‘We willen de waterstofmarkt echt openbreken. Bestaande waterstofprojecten werken met lange termijn-contracten, maar dit is voor veel schippers geen optie. Zij kunnen zelf met verladers geen lange termijn-contracten sluiten.’
Castelijns denkt dat een succesvolle uitrol van waterstof alleen kan als alle facetten daarvan tegelijk op gang komen. De infrastructuur, de technische mogelijkheden aan boord én schepen die de overstap willen maken. Samen moet het zorgen voor standaardisering van waterstofvoortstuwing. ‘Alleen zo kunnen we het betaalbaar en haalbaar maken.’
Ook daar is een vergelijking met ZES makkelijk gemaakt. Want niet alleen moeten er in 2026 45 binnenvaartschepen op ZESpacks varen, er moeten rond die tijd ook 14 laadstations en 75 batterijcontainers zijn. Eerder deze week werd bekend dat ZES 20 nieuwe batterijcontainers heeft besteld bij Ebusco.
Verschillen met ZES
Condor is constant op zoek naar nieuwe partijen. ‘We zijn op zoek naar scheepseigenaren die overwegen binnen 5 tot 10 jaar op waterstof te gaan varen én daar het liefst al wat stappen in hebben gemaakt. Verder hebben we ook behoefte aan meer technische bedrijven.’
Daarin verschilt Condor met ZES. Want ZES lijkt klaar voor de uitrol. De deadline nadert natuurlijk ook sneller. Schepen die op ZESpacks willen varen kunnen daar subsidie voor aanvragen. Meer ZESpacks komen eind dit jaar en op diverse terminals liggen plannen klaar voor laadstations.
FPS Maas
Project Condor is nog niet zover. Het in de vaart komen van het eerste binnenvaartschip op waterstof, de FPS Maas in mei dit jaar, kan de zaak in een stroomversnelling brengen, denkt Fokke van der Veen van het aangesloten Future Proof Shipping en tevens spreker op het Maritime Innovation Platform. ‘Dit eerste schip is echt een pilot-project. We willen hiermee de binnenvaartmarkt klaarmaken voor waterstof. Nu lukt het nog niet zonder subsidie, maar we hopen hiermee bij te dragen aan een betaalbare waterstoftoekomst.’
Lees ook: