Ook stress en afleiding door de televisie of social media in de stuurhut spelen vaak een rol bij ongelukken. Volgens 94% van de ondervraagden zijn beperkte vaardigheden aan boord een belangrijke oorzaak van ongevallen, waarbij vooral het gebrek aan ervaring en vakmanschap van nieuwe schippers wordt genoemd.

‘Er zijn uiteenlopende voorkeuren voor aanvaardbare doorvaarthoogten boven het schip of ruimte onder de kiel. In tegenstelling tot andere transportsectoren is er geen periodieke bijscholing van technische en niet-technische vaardigheden’, staat in het rapport.

IVR is ook betrokken bij het onderzoek. Na de publicatie van het rapport van fase 2a eerder in november 2021 zijn nu de resultaten en aanbevelingen van fase 2b gepubliceerd.

Het aantal ongevallen en schadeclaims in de binnenvaart zijn sinds 2014 elk jaar gestegen en ook de hoogte van de schadeclaims loopt op. Een extra motivatie voor het onderzoek werd uitgesproken door Paul Goris, voorzitter van het IWT Platform: ‘De binnenvaartsector staat aan de vooravond van een grote transitie op het gebied van duurzaamheid en digitalisering. Dit vereist verdere ontwikkeling van normen en bepaalde veiligheidseisen.’

Stuurman beter opleiden

Intergo concludeert verder dat de stuurman in veel gevallen niet geschikt is om een schip te sturen. Daarom doet Intergo de aanbeveling om de positie van stuurman tegen het licht te houden. ‘Wat zijn de minimale eisen van informatie en automatisering die voor een dergelijke positie nodig zijn, inclusief routeplanning.

Uit de enquête blijkt dat de overgrote meerderheid van de respondenten – 96% – van mening is dat gebrekkige of slechte schip-schip-communicatie met andere vaarweggebruikers een belangrijke oorzaak is van vaarwegongevallen. Met name het gebrek aan nautische taal met standaarduitdrukkingen speelt een grote rol bij ongevallen in de steeds internationaler wordende binnenvaart.

Stress en druk binnenvaart

Er ligt volgens het rapport veel op het bordje van de binnenvaartschippers: planning, situatie op terminals, administratieve processen en reisvoorbereiding kunnen een hoge operationele druk veroorzaken, waardoor de werkdruk, afleiding en mogelijk vermoeidheid toeneemt.

Schippers hebben weinig power in de keten en de druk bij vertragingen of gewijzigde plannen kan leiden tot onbedoelde concessies aan operationele risico’s, waaronder veiligheid zoals een goede reisplanning, varen onder lastige omstandigheden of suboptimale werk-rustregelingen.

Volgens de ondervraagden speelt beperkte bekendheid met vaargebied en infrastructuur ook in ruim 90% van de aanvaringen een rol. Ook wordt druk gevoeld om met slecht weer toch te moeten varen.

Vaarweginformatie gebrekkig

Daarnaast ondervinden schippers moeilijkheden om gemakkelijk toegang te krijgen tot betrouwbare informatie, zoals actuele waterstanden.

Lees ook:

Intergo: ‘Stuurhuizen binnenvaart zijn onveilig ingericht’

Oudere schipper vaker betrokken bij ongeluk