Door

Heere Heeresma jr.

‘Ze kennen dit schip door heel Nederland’, vertelt Kossen (1947) over de voormalige bunkertanker. ‘Ik heb van zeker vier mensen gehoord dat ze erop hebben gevaren. Een heleboel mensen hebben erop gevaren.’

De Grietje werd in 1960 gebouwd bij G. Bijlsma & Zn. in Wartena voor oliehandelaar Klaas de Boer op Urk, die het schip naar zijn dochter vernoemde. De tanker (42,36 x 6,35 meter) had een laadvermogen van 258 ton. Ze heeft een licht achterover hellende stuurhut en deftige brugvleugeltjes. ‘Het is een one-off, getekend voor Klaas de Boer. In die tijd werden wel meer van dergelijke scheepjes ontworpen. Het was een beetje de stijl in de jaren ‘60. Het is net een klein Dortmundertje.’

• Voormalige bunkertanker zeilt alleraardigst 

Volgens Kossen heeft de Grietje tot de eeuwwisseling voor Oliehandel Klaas de Boer gevaren. Daarna kwam ze via verschillende eigenaren in handen van scheepswerf De Hoop in Schiedam, die haar in beslag liet nemen toen de toenmalige eigenaar de werfkosten niet kon betalen. ‘Daar heeft ze een paar jaar liggen verinteresten tot een handelaar in Rotterdam haar kocht en te koop zette.’

Lekstabiliteit

Kossen wist eigenlijk meteen dat hij de Grietje wilde hebben. ‘Op het achterdek van een zeilschip voel je met windje 6 de hele dag de druk van die wind op je lijf. Dat is vermoeiender dan in zo’n stuurkot.’

Eigenaar van de Grietje is Kossens vrouw Jobje Klok, Kossen is schipper. Zelf heeft hij een tweemastklipper, de Reindert, maar die voldoet niet aan de nieuwe eisen voor brandvertragende betimmering en Kossen heeft geen trek daar iets aan te doen. ‘Gezien mijn leeftijd is dat niet meer interessant. Als die wordt verkocht moet daar maar een jonger iemand zijn energie in steken. Je ziet ook dat kleinere charterschepen die met 14 of 16 passagiers voeren nu beneden de wettelijke norm van 12 passagiers te gaan varen en die investeringen niet meer te doen.’

De Grietje bood de kans met een schone lei te beginnen. ‘We zijn in dit schip gestapt omdat het veel compartimenten met dwarsschotten had. Als je nu nog een klipper wilt opbouwen kun je beginnen de gangboorden eruit te branden, want die moeten 60 centimeter breed zijn. De meeste klippers hebben een gangboord van 40. En een klipper moet tegenwoordig voldoen aan de jongste eisen van lekstabiliteit, want het wordt gerekend als nieuw schip. Dat probleem hadden we op de Grietje niet, want de waterdichte schotten zaten er al in. We hoefden er alleen waterdichte deuren in te zetten. Dit schip is in orde voor de nieuwe regelgeving en ik denk niet dat er 10 schepen op het IJsselmeer zijn die daaraan voldoen.’

De Grietje is een volledig gelast schip, gestraald bij de nieuwbouw. ‘Vergeleken met een klassiek schip is ze onderhoudsarm. Ik kan dit op mijn oude dag aardig bijhouden.’

De Grietje heeft accommodatie voor 34 personen in hutten voor een, twee, drie en vier personen. ‘Dat is ruim voldoende voor een Duitse middelbare schoolklas. De Duitse scholenmarkt is de pijler onder de Nederlandse chartervaart.’

Renobato

Kossen is van huis uit lasser en bouwde zelf de drie stalen masten en zwaarden van de Grietje. ‘Je komt op dezelfde oplossingen die ze vroeger hadden, dat hoeft niemand je verteld te hebben’, zegt Kossen die ‘niet gestoord door enige kennis van zaken’ als charterschipper is begonnen toen je nog geen vaarbewijs en vergunningen hoefde te hebben. Volgens hem zeilt de Grietje ‘alleraardigst’. De romp heeft een lichte V-vorm voor het leegpompen van de olietanks. ‘Eigenlijk is ze nog beter gebouwd dan een klipper door de latere denkbeelden over wat goed vooruit komt.’

De Grietje heeft een BAM Deutz van 380 pk die de oorspronkelijke Bolnes van 200 pk heeft vervangen. Roef en stuurhuis zijn in oorspronkelijke staat gelaten. De passagiersaccommodatie is gebouwd door het scheepsrenovatiebedrijf Renobato van Kurt Mestdagh uit het Belgische Harelbeke, over wiens werk en aanpak Kossen zeer enthousiast is. ‘Een vreselijke vent om voor te werken, want bijna niemand kan zijn snelheid van denken bijhouden. Altijd goeie ideeën voor een schip.’

Kossen heeft zoveel mogelijk van de oorspronkelijke bunkertanker bewaard, zoals de hoofden van de olietanks. ‘Ik wil laten zien: het is nog bruikbaar, het hoeft niet weg. Kijk, als je haar naar Treffers brengt is ze in twee dagen kapot geknipt. Weg schip. Weg iets waar met liefde aan is gewerkt.’