De innovatieve NZK-ponten
In rap tempo, 1,5 jaar, leverde Holland Shipyards vijf ponten op voor het Gemeentelijk Vervoerbedrijf Amsterdam. De NZK 100 t/m 104 zijn 41 meter lang en 13,90 meter breed. ‘Deze schepen zijn niet alleen groener, maar ook complexer qua scope. Vroeger was de scheepsbouwer klaar als het schip af was. Maar zo werkt het nu niet meer. Voor elektrisch varen moeten we ook de randzaken regelen’, vertelt Hoogendoorn. De scheepsbouwer doelt onder meer op de laadinfrastructuur op de kade. Die werkt overigens volledig automatisch.
‘Het werkt als volgt. De ponten op het Noordzeekanaal varen aan in een fuik. Daarom meren ze altijd vrijwel precies op dezelfde plek aan. Aan de wal staat een laadpaal en aan boord is een “stekkerdoos”. Die communiceren met elkaar. Wanneer de batterijen onder een bepaald niveau komen dan gaat er een signaal naar de stekkerdoos. De pont vaart richting wal, komt binnen het wifi-signaal van de laadpaal en de stekkerdoos communiceert met de laadpaal. De pont meert aan en de klep raakt de wal. Op dat moment zakt de stekker uit de laadpaal recht in de stekkerdoos en begint het opladen. Zodra de pontklep weer omhoog gaat, gaat ook de stekker terug in de laadpaal.’
En dat alles in luttele minuten. ‘Vervolgens kan het schip weer een aantal keer varen zonder laden.’
Zweedse autonomie met Trafikverket
Die autonomie in het laden krijgt een vervolg met de binnengehaalde order voor de bouw van in elk geval twee ferry’s voor het Zweedse Trafikverket. ‘Dit project steekt werkelijk met kop en schouders boven onze huidige projecten uit qua innovatief gehalte.’
Deze Zweedse ponten zijn 85 meter lang en 14 meter breed en gaan volledig elektrisch varen. ‘Het was een zware klus om deze opdracht binnen te halen, maar we wilden dit zo graag doen.’
Dat zit het hem in de wens van het Zweedse vervoerbedrijf om autonoom te gaan varen. ‘Autonomie met schepen van 85 meter. Dat is wel ballen hoor, van de Zweden. De klant wil voorop lopen. Daar werken wij graag aan mee’, vertelt Hoogendoorn met een lach op zijn gezicht.
Het is een bijna Rotterdamse mentaliteit van de Hardinxveldse scheepsbouwer. ‘Er wordt zoveel gepraat over dit soort ontwikkelingen, allemaal werkgroepen. Daar zijn wij niet zo van. Om eerst alles te berekenen tot drie cijfers achter de komma. We werken liever samen met partijen die hun nek uitsteken en dat we dan met elkaar zeggen: ‘We worden er misschien niet rijk van, maar we gaan het gewoon doen”.’
Een ander voorbeeld is de ombouw van het eerste binnenvaartcontainerschip naar waterstof, de FPS Maas van Future Proof Shipping. Het schip ligt momenteel op de werf en moet eind dit jaar terug in de vaart komen. ‘Dit is precies zo’n project. Zij hebben zich het principiële doel gesteld om als eerste transport op waterstof aan te bieden. Vanuit verantwoordelijkheidsgevoel naar de planeet.’
Optimalisering voor SFK
Voor het Duitse Schlepp- und Fährgesellschaft Kiel (SFK) gaat Holland Shipyards opnieuw twee ponten bouwen. ‘Elk schip is bijzonder. Maar het is inmiddels voor ons niet nieuw en bijzonder meer om een elektrisch schip te bouwen.’
Nu de werf daar ruime ervaring mee heeft opgedaan is het in 2023 tijd om verdere stappen te zetten. ‘We willen het proces optimaliseren. Daar lenen deze ponten zich uitstekend voor, want we hebben nu redelijk wat ervaring opgedaan met de reeds geleverde ponten.’
De optimalisering volgt op de professionaliseringsslag die de werf al eerder maakte in de coronaperiode. ‘Wij waren heel erg gewend niet teveel naar het contract te kijken. Gewoon beginnen met bouwen en altijd eerlijk naar de klant communiceren. Er blijkt alleen aan de andere kant van de tafel niet altijd dezelfde werkwijze toegepast te worden, en sommige klanten zijn erg volgens de letter. Inmiddels maken we dit soort “fouten” niet meer, en zien er op toe dat voorafgaande aan het project we heel duidelijk alle verwachtingen over en weer en de risico’s van het project met onze klanten bespreken. We zien hier binnen de organisatie al voordelen van terug.’
Niet alleen de schepen groen
Naar het bouwproces wordt niet alleen gekeken vanuit optimalisatie- en professionaliseringsoogpunt, maar ook vanuit duurzaamheidsoogpunt. ‘Bij Holland Shipyards bouwen we veel groene schepen. Maar hoe groen is het bouwproces eigenlijk?’
De daken van de werfloodsen in Hardinxveld liggen daarom helemaal vol met zonnepanelen. ‘Voldoende voor onze volledige stroomvoorziening.’
Hetzelfde wil de scheepsbouwer gaan doen op de werf in Werkendam. ‘Dat zal waarschijnlijk volgend jaar gebeuren.’
Ook is kritisch gekeken naar hoe er wordt omgegaan met artikelen op de werf en de warmte in de loods.
Hoogendoorn maakt zich op voor opnieuw een druk jaar. ‘De orderportefeuille zit tot eind 2024 goed vol. Aankomend jaar zal dan ook vooral in het teken staan van voorbereiden voor het jaar daarop. Ik kijk met name uit naar de Zweedse ferry’s.’
Lees ook: