‘Wat is er mis met wat minder?’

Schipper Martin van der Heide heeft er al vroeg voor gekozen geen deel te nemen aan de race naar groot, groter, grootst. Zijn vrachtschip Rosalinde van 602 ton is hem groot genoeg. De zij-instromer in de binnenvaart vertelt hier wat het schippersbestaan voor hem betekent.

-

‘Wat is er mis met wat minder?'

Door

Heere Heeresma jr.

Schipper Martin van der Heide heeft er al vroeg voor gekozen geen deel te nemen aan de race naar groot, groter, grootst. Zijn vrachtschip Rosalinde van 602 ton is hem groot genoeg. De zij-instromer in de binnenvaart vertelt hier wat het schippersbestaan voor hem betekent.

Varen wilde Martin van der Heide (1956) al toen hij als kleine jongen op een vlot ging staan. Als student sociale geografie in Nijmegen ging hij als maat op charterschepen varen wanneer zijn politiek militante collega-studenten weer eens in staking gingen. In 1980 kocht hij zijn eerste vrachtschip, een tjalk van 170 ton waarmee hij grind voer. Hij had verscheidene grotere schepen en vaart sinds 2007 op de naar zijn beide dochters vernoemde Rosalinde. Dochters en vriendin wonen aan de wal, Van der Heide vaart het 55 meter lange schip alleen.

  • Martin van der Heide hoeft niet de grootste te zijn

‘Niet zo lang geleden meerde ik in Doesburg af’, vertelt Van der Heide, ‘en toen stond er een oudere man met een fiets op de wal te kijken. "Schipper, wat heb je toch een mooi beroep", zei hij. ‘Je hebt je eigen materiaal, je bent eigen baas. Die man was zelf rijschoolhouder geweest. Wel eigen baas, maar erg op de klok, vond hijzelf. Die man verwoordde precies waarom ik ben gaan varen en het zo’n mooi beroep vind. Je hebt je eigen materiaal en je vrijheid. En waarom sprak het me zo aan wat die man zei? Toen ik voor het eerst in de Rotterdamse Leuvehaven kwam ging ik bij een kastje opzij, de Stella Maris van schipper Looyschelder. Het was een scheepje van 350 ton uit 1898, maar helemaal doorgerepareerd, dus die man had goed materiaal. Hij voer over de beurs, maar ook de Rijn op, als het een mooie reis was. Kijk, dát is vrijheid. Varen wanneer het voldoende betaalt en je zin hebt in die reis – is dat niet veel mooier dan moeten?

‘Je zou kunnen zeggen dat hij nieuw had moeten laten bouwen, zoals je nu ziet, die waan van nieuw en groter. Schippers zijn ook handelaars geworden, want tijdens de bouw verkopen ze hun schip alweer. Maar dat is zó niet de bedoeling van je werkzame leven. Als je mooi materiaal hebt, een schip dat goed naar je zin is, en je zorgt dat het goed voor mekaar blijft, dan hoef je er geen goudklompje van te maken, maar je moet er ook eens tevreden mee zijn. En je krijgt toch, vind ik, een band met zo’n schip. Je gaat er een hoop op meemaken, een deel van je leven ligt erop, maak dáár dan een mooi verhaal van.

‘Door die hele crisis waar we nu inzitten mag toch duidelijk zijn dat het in het leven niet om geld draait. Het gaat erom dat je plezier hebt in je werk en je een beetje tevreden bent met wat je doet.’

Belastingklimaat

Word je door de omstandigheden niet gedwongen steeds maar te groeien?

‘Nou, dat is ook zoiets. Het belastingklimaat in Nederland is dusdanig dat je vooruit moet. Je moet groter, je moet groeien. Naarmate jij je schuld wegwerkt wordt je winst groter en ga je meer belasting betalen. Dus ga je opnieuw schulden aan om groter te worden. Dat wordt heel erg gestimuleerd. Maar ik heb al heel vroeg gezegd: wat is er mis mee om je schuld weg te varen en je belastbaar inkomen zelf te bepalen door meer of minder te gaan varen? Wat is er mis mee om eens wat langer stil te liggen? Of om eens wat langer vakantie te nemen? Dat hoeven geen dure vakanties naar Indonesië of de Zuidpool te zijn, maar bouw een beetje rust in je leven in en geniet gewoon. Doe een stapje langzamer. Verdien wat minder, betaal wat minder belasting, dan kom je er ook. Dat idee van groot, groter, grootste en eindigen met een paar miljoen op de bank, dat gaat in elk geval vandaag de dag niet gebeuren.’

  • ‘Deel van je leven ligt op het schip, maak dáár een mooi verhaal van’

Van der Heide ziet voldoende marktperspectief voor zijn schip. ‘Er gaan er een hele hoop stoppen in mijn tonnenmaat, dus dat gaat mij nog in de kaart spelen. Maar op den duur verdwijnt de markt, want er is geen opvolging. Daar wil ik ook een beetje een lans voor breken. Waarom zijn er geen jongelui die al dan niet alleen op een klein schip stappen? Waarom gelijk een nieuw schip laten bouwen, wat vroeger de eindstreep was voor een schipper?

‘Als je vroeger een nieuw schip kon laten bouwen was dat de kroon op je carrière in de binnenvaart. Daar beginnen ze nu mee! Wat heb je dan nog te wensen? Wat komt dan daarna? Dus begin een beetje bescheiden. Je hoeft niet helemaal onderaan te beginnen, maar hou het een beetje op een menselijke maat. Daardoor heb je tijd voor andere dingen, heb je niet zoveel stress, kun je een beetje prettig en overzichtelijk leven. Je wordt er niet rijk van, maar je hebt een boterham en je kunt nog wat opzij zetten voor je oude dag. Dus ja, wat is daar mis mee?’

‘Wat is er mis met wat minder?’ | Schuttevaer.nl

‘Wat is er mis met wat minder?’

Schipper Martin van der Heide heeft er al vroeg voor gekozen geen deel te nemen aan de race naar groot, groter, grootst. Zijn vrachtschip Rosalinde van 602 ton is hem groot genoeg. De zij-instromer in de binnenvaart vertelt hier wat het schippersbestaan voor hem betekent.

-

‘Wat is er mis met wat minder?'

Door

Heere Heeresma jr.

Schipper Martin van der Heide heeft er al vroeg voor gekozen geen deel te nemen aan de race naar groot, groter, grootst. Zijn vrachtschip Rosalinde van 602 ton is hem groot genoeg. De zij-instromer in de binnenvaart vertelt hier wat het schippersbestaan voor hem betekent.

Varen wilde Martin van der Heide (1956) al toen hij als kleine jongen op een vlot ging staan. Als student sociale geografie in Nijmegen ging hij als maat op charterschepen varen wanneer zijn politiek militante collega-studenten weer eens in staking gingen. In 1980 kocht hij zijn eerste vrachtschip, een tjalk van 170 ton waarmee hij grind voer. Hij had verscheidene grotere schepen en vaart sinds 2007 op de naar zijn beide dochters vernoemde Rosalinde. Dochters en vriendin wonen aan de wal, Van der Heide vaart het 55 meter lange schip alleen.

  • Martin van der Heide hoeft niet de grootste te zijn

‘Niet zo lang geleden meerde ik in Doesburg af’, vertelt Van der Heide, ‘en toen stond er een oudere man met een fiets op de wal te kijken. "Schipper, wat heb je toch een mooi beroep", zei hij. ‘Je hebt je eigen materiaal, je bent eigen baas. Die man was zelf rijschoolhouder geweest. Wel eigen baas, maar erg op de klok, vond hijzelf. Die man verwoordde precies waarom ik ben gaan varen en het zo’n mooi beroep vind. Je hebt je eigen materiaal en je vrijheid. En waarom sprak het me zo aan wat die man zei? Toen ik voor het eerst in de Rotterdamse Leuvehaven kwam ging ik bij een kastje opzij, de Stella Maris van schipper Looyschelder. Het was een scheepje van 350 ton uit 1898, maar helemaal doorgerepareerd, dus die man had goed materiaal. Hij voer over de beurs, maar ook de Rijn op, als het een mooie reis was. Kijk, dát is vrijheid. Varen wanneer het voldoende betaalt en je zin hebt in die reis – is dat niet veel mooier dan moeten?

‘Je zou kunnen zeggen dat hij nieuw had moeten laten bouwen, zoals je nu ziet, die waan van nieuw en groter. Schippers zijn ook handelaars geworden, want tijdens de bouw verkopen ze hun schip alweer. Maar dat is zó niet de bedoeling van je werkzame leven. Als je mooi materiaal hebt, een schip dat goed naar je zin is, en je zorgt dat het goed voor mekaar blijft, dan hoef je er geen goudklompje van te maken, maar je moet er ook eens tevreden mee zijn. En je krijgt toch, vind ik, een band met zo’n schip. Je gaat er een hoop op meemaken, een deel van je leven ligt erop, maak dáár dan een mooi verhaal van.

‘Door die hele crisis waar we nu inzitten mag toch duidelijk zijn dat het in het leven niet om geld draait. Het gaat erom dat je plezier hebt in je werk en je een beetje tevreden bent met wat je doet.’

Belastingklimaat

Word je door de omstandigheden niet gedwongen steeds maar te groeien?

‘Nou, dat is ook zoiets. Het belastingklimaat in Nederland is dusdanig dat je vooruit moet. Je moet groter, je moet groeien. Naarmate jij je schuld wegwerkt wordt je winst groter en ga je meer belasting betalen. Dus ga je opnieuw schulden aan om groter te worden. Dat wordt heel erg gestimuleerd. Maar ik heb al heel vroeg gezegd: wat is er mis mee om je schuld weg te varen en je belastbaar inkomen zelf te bepalen door meer of minder te gaan varen? Wat is er mis mee om eens wat langer stil te liggen? Of om eens wat langer vakantie te nemen? Dat hoeven geen dure vakanties naar Indonesië of de Zuidpool te zijn, maar bouw een beetje rust in je leven in en geniet gewoon. Doe een stapje langzamer. Verdien wat minder, betaal wat minder belasting, dan kom je er ook. Dat idee van groot, groter, grootste en eindigen met een paar miljoen op de bank, dat gaat in elk geval vandaag de dag niet gebeuren.’

  • ‘Deel van je leven ligt op het schip, maak dáár een mooi verhaal van’

Van der Heide ziet voldoende marktperspectief voor zijn schip. ‘Er gaan er een hele hoop stoppen in mijn tonnenmaat, dus dat gaat mij nog in de kaart spelen. Maar op den duur verdwijnt de markt, want er is geen opvolging. Daar wil ik ook een beetje een lans voor breken. Waarom zijn er geen jongelui die al dan niet alleen op een klein schip stappen? Waarom gelijk een nieuw schip laten bouwen, wat vroeger de eindstreep was voor een schipper?

‘Als je vroeger een nieuw schip kon laten bouwen was dat de kroon op je carrière in de binnenvaart. Daar beginnen ze nu mee! Wat heb je dan nog te wensen? Wat komt dan daarna? Dus begin een beetje bescheiden. Je hoeft niet helemaal onderaan te beginnen, maar hou het een beetje op een menselijke maat. Daardoor heb je tijd voor andere dingen, heb je niet zoveel stress, kun je een beetje prettig en overzichtelijk leven. Je wordt er niet rijk van, maar je hebt een boterham en je kunt nog wat opzij zetten voor je oude dag. Dus ja, wat is daar mis mee?’