Tijdens de vorige grote crisis was het een bloedbad (‘van de Quote in de goot’), brengt de redactie in herinnering. Wie dat in het coronajaar weer verwacht, komt bedrogen uit. ‘Hoewel de economie gigantisch krimpt, kunnen de vaderlandse rijken de rechtse directe van het coronavirus vooralsnog ontwijken.’
Het totale vermogen in de 2020-editie van de Quote 500 is gestegen tot recordhoogte: 186.076.000.000 euro. ‘De rijken zijn toch weer rijker geworden.’ Ook bevatte de Quote 500 nog nooit zoveel miljardairs: 38. En de ondergrens schoof op naar 95 miljoen euro.
Familie 50
In een ‘in memoriam’ noemt en roemt Quote de Rotterdamse ondernemer Cees de Bruin, die 24 juni dit jaar op 74-jarige leeftijd overleed. Hij ging als 25-jarige afstudeerder aan de slag bij scheepsbouwer IHC en een paar jaar later bij Heerema als financieel directeur, voor hij zijn eigen investeringsmaatschappij Indofin optuigde.
De familie De Bruin kwam nieuw binnen (plaats 9 met 1,2 miljard) in de Familie 50 van Quote. ‘Helaas moest de oude De Bruin de redding van scheepsbouwer IHC, zijn eerste werkgever, overlaten aan de staat en andere Rotterdamse families, waaronder de Van der Vorms. En mocht het nieuwe Feyenoord-stadion er ooit komen, dan maakt hij dat als drijvende kracht ook niet meer mee.’ Dochter Belle de Bruin heeft nu de touwtjes in handen.
De familie Van der Vorm (plaats 2 met 7,1 miljard, -16,5%) had onder meer vanwege haar belang in de investeringsmaatschappij Holland America Line (HAL) en corona een slecht eerste halfjaar. Bij de rijkste families zag waterbouwer Van Oord (plaats 7 met 1,3 miljard) de nettowinst in 2019 halveren tot 46 miljoen. De Scheveningse visfamilie Van der Zwan (plaats 36 met 385 miljoen, +11,6%) boekte ‘haringvette’ winsten.
Maritieme toppers
De eerste maritieme topper in de Quote 500 is offshore-veteraan Pieter Heerema (plaats 41 met 900 miljoen, -10%). Hij is verre van optimistisch: ‘Al mijn schepen zijn nu nog operationeel, maar de klussen die ze uitvoeren hebben we een aantal jaren geleden al binnengehaald. Nieuwe contracten worden bijna niet afgesloten; er komen heel moeilijke jaren aan. In 2019 heeft Heerema Marine Contractors een verlies geleden van 85 miljoen dollar. Ik verwacht niet dat er op korte termijn verbetering optreedt.’
Driehonderd miljoen lager (plaatsen 60 en 61, elk 600 miljoen, +11,1%) staan visreders Diek Parlevliet en Jan van der Plas. Diek voorziet vanwege Brexit een andere wind voor de Nederlandse visserijsector tegen het eind van dit jaar.
Damen Shipyards
Scheepsbouwer Kommer Damen (plaats 62 met 575 miljoen, -35%) kreeg het hard te verduren met in het 93ste boekjaar een verlies van 257 miljoen euro. De order voor vier Duitse fregatten is één van de lichtpuntjes.
De broers Ton, Piet en Jaap Koole (plaats 68 met 550 miljoen) verkochten hun familiebedrijf Koole Tanktransport al een decennium geleden en konden recent bij doorverkoop via EQT aan zakenbank J.P. Morgan nog 50 miljoen euro extra bijschrijven.
Broers Joop en Henk Roodenburg (plaats 70 met 550 miljoen) wierpen met hun offshorekraanbedrijf Huisman Equipment (en als partners in een Belgisch-Nederlands consortium) scheepsbouwer IHC een reddingsboei toe. De 36-jarige zoon van Joop werd dit jaar CEO van het kraanbedrijf, dochter Charlotte werkt er als sales manager.
Ook in de visserij opereert Annerieke Vrolijk (plaats 73 met 530 miljoen, +17,8%) en meldt in het jongste jaarverslag: ‘De belangrijkste pelagische en demersale visbestanden staan er gezond voor, waardoor de vloot goed kan worden ingezet.’
Beter dan broer Pieter vergaat het offshore-ondernemer Hugo Heerema met Bluewater qua groei (plaats 129 met 340 miljoen, +4,6%).
Granaria
Joel en Danny Wyler (plaats 146 met 300 miljoen) bouwden hun graanhandel Granaria – in de binnenvaart jaren geleden nog geducht vanwege het eigen vervoer in duwbakken – om tot investeringsmaatschappij en beleggen hun vermogen tegenwoordig vooral in hotels.
De Rotterdamse havenbaronnen Jan Peter en Dolf Peterson (plaats 153 met 285 miljoen, +3,6%) zijn nog altijd actief in de haven, maar laten de koers van het geldschip tegenwoordig over aan hun nazaten.
De noordelijke reders Rob en Eric Wagenborg (plaats 155 met 280 miljoen, +16,7%) maakten het afgelopen jaar schoon schip, waarbij de schulden met bijna 100 miljoen daalden en de ebitda met ruim 125 miljoen euro de hoogste was is vijf jaar.
Accufabrikant Reinout Vader (plaats 165 met 265 miljoen, +20,5%) doet het met Victron Energy opvallend goed. In 2018 pluste de winst naar 30 miljoen euro.
Minder goed verging het sleepbootondernemer Ton Kooren (plaats 213 met 210 miljoen, -12,5%). Hij heeft het roer overigens allang overgedragen aan zoon Ard-Jan.
Allseas
De derde Heerema in de Quote 500 is Edward (plaats 223 met 200 miljoen, -29,8%), bekend van Allseas. Vanwege corona legde hij investeringen van honderden miljoenen in een nieuwe kraanschip voorlopig stil.
Motorenleverancier Arnold van de Bree (plaats 274 met 170 miljoen) levert vanuit Hardinxveld-Giessendam al decennialang verbrandingsmotoren aan schepen. Hij heeft inmiddels met Damen Shipyards de handen ineengeslagen om bij Nedstack de waterstof-optie te onderzoeken. Daar wordt de Antonie omgebouwd tot het eerste binnenvaartschip op waterstof.
Heesen Yachts, van de Osse jachtbouwer Frans Heesen (plaats 286 met 165 miljoen) tot hij de werf in 2008 aan een rijke Rus verkocht, leverde recent met de 80 meter lange Cosmos het grootste project uit zijn geschiedenis af.
Van Weelde Shipping
Reder Rob van Weelde (plaats 321 met 150 miljoen, -9,1%) noemt zijn Van Weelde Shipping Group volgens Quote graag de slechtste rederij van Nederland. ‘Als je zegt dat je de beste bent, lacht iedereen je uit, maar als je de roept dat je de slechtste bent, gaan mensen doorvragen.’ De reder vraagt aandacht voor het nijpende probleem van bemanningswisselingen aan boord van zeeschepen, vaak ontstaan door bureaucratie of gewoon desinteresse bij overheden. ‘Het maakt schepen tikkende tijdbommen en het is wachten op catastrofes’, zegt Van Weelde.
Offshore-ondernemer Paul van Es (plaats 324 met 145 miljoen) heeft het met de verhuur van zwaar materieel als kraanschepen, hijskranen en boorschepen zwaar nu de investeringen in de offshore teruglopen. De nieuwe CEO Erwin Lammertink denkt na over nieuwe business, zoals onderhoud van windturbines op zee.
Reder Egbert Vuursteen (plaats 344 met 140 miljoen, +16,7%) wist bij het koninklijke scheepvaart- en transportbedrijf Wagenborg in 2019 de winst op te stuwen naar 44 miljoen euro.
Eric Heerema, de vierde offshore-ondernemer van die naam in de Quote 500 (plaats 361 met 130 miljoen) zocht het sinds 2006 in de wijnbouw op 260 hectare in Groot-Brittannië.
Van de Graaf
Nieuw in de Quote 500 zijn Hugo en Kees van de Graaf, baggeraars uit Sliedrecht (plaats 401 met 120 miljoen). In 2019 boekten zij een recordwinst van 19 miljoen euro.
Frits Dix (plaats 421 met 115 miljoen, +9,5%) verkocht in 2019 bij gebrek aan opvolgers tweederde van de aandelen in zijn rederij NMT Shipping aan Stena Logistics, maar is nog steeds kapitein op zijn eigen schip.
Scheeps- en bruggenbouwer Cees Ravestein in Deest (plaats 423 met 115 miljoen, +4,5%) maakte over 2019 een goede jaarwinst, vertelt Quote. Maar de redactie kreeg verder niets los.
De vijfde en laatste Heerema in de Quote 500, de Delfts hoogleraar Ruurd Heerema, deelde in de erfenis van pater familias Pieter Schelde. Maar volgens Quote is weinig bekend over zijn financiële activiteiten.
Vroon mee omlaag
De rederij van Piet Vroon (plaats 447 met 110 miljoen, -60,7%) maakte de afgelopen vier jaar 900 miljoen dollar verlies. De Zeeuwse eigenaar zag zijn vermogen mee omlaag gaan. Hij hoopt zelf volgend jaar niet meer in de Quote 500 voor te komen.
Reder Michael Kahn (plaats 492 met 95 miljoen) zag twee Liebherr-kranen vanaf één van zijn Jumbo-schepen de haven van Rostock inglijden. Hij bleef zelf nog net binnenboord bij de Quote 500.
Een nieuwkomer uit de maritieme wereld is Martin de Kok (plaats 493 met 95 miljoen), die met Neptune Marine vanuit Hardinxveld-Giessendam pontons, jack-ups, sleepboten, baggerschepen en aquacultuurschepen bouwt als ‘maritieme oplossingen’.