De gassen die
worden gebruikt voor deze installaties zijn propaan en butaan. Deze gassen zijn
zwaarder dan lucht en verzamelen zich dus onder in het vaartuig. Wanneer een
goede mengverhouding met zuurstof is bereikt, is maar een vonkje nodig om tot
een explosieve ontbranding te komen. Voor de beroepsvaart geldt daarom al jaren
een verplichte driejaarlijkse controle als risico beperkende maatregel.
Veel beroepsvaartschepen stappen over op
elektrisch koken en koelen om het gevaar van een lekkende gasinstallatie uit te
sluiten. Zij beschikken dan ook vaak over een generator van voldoende capaciteit,
om de verbruiksapparaten te voorzien van energie. De schepen die wel
gebruikmaken van een vloeibare gasinstallatie hebben door de periodieke
inspecties een groot deel van het risico uitgesloten. Daarbij komt dat de
moderne schipper in de beroepsvaart een gedegen technische opleiding heeft en
beschikt over voldoende kennis om te kunnen beoordelen of zijn installatie nog
wel voldoet aan de eisen.
Pleziervaart
In de
pleziervaart ligt dit toch even anders. Er varen zeer veel jachten rond met een
vloeibare gasinstallatie. Er is simpelweg vaak geen ruimte voor een grote
generator en koken op spiritus is ook niet altijd wenselijk. ‘Jachtschippers
zijn niet opgeleid voor het bedienen of onderhouden van de installaties, laat
staan of men kan beoordelen of de installatie in zijn geheel deugdelijk/veilig
is’, zegt expert pleziervaartuigen Boj van Baars uit Schoorl. ‘Ieder jaar zijn
er weer ontploffingen te betreuren. En in ons vak als keurmeester voor
gasinstallaties komen we de meest gevaarlijke situaties tegen. Het is volgens ons ook niet de vraag of er
een keer een pleziervaartuig ploft in een overvolle jachthaven, maar wanneer
dit gaat gebeuren. Een onacceptabele situatie en gezien de goed werkende regelgeving
in de beroepsvaart ook onnodig.’
Van Baars: ‘We
zijn in Nederland in staat een verbod op het gebruik van onderwater toiletten
te maken, maar in tegenstelling tot de ons omringende landen, ontbreekt hier
iedere vorm van regelgeving voor gasinstallatie aanboord van pleziervaartuigen.
‘Verzekeraars
durven het niet aan specifieke eisen te stellen, maar schrijven wel in de polis
dat zij een “deugdelijke installatie“ eisen. Helaas wordt hier bij acceptatie
niet op gecontroleerd, met als gevolg dat er bij ontploffing geen uitbetaling
plaatsvindt vanwege het ontbreken van een certificaat.’
Kortom, dit mag
niet zo doorgaan, vindt Van Baars. ‘We beschikken in Nederland over uitstekend
werkbare keuringseisen zowel voor beroepsvaart als voor de pleziervaart. Er is
een uitstekend netwerk van keurmeesters, zowel erkend door IVW als ook door de
Hiswa. Er ontbreekt alleen nog maar verplichting tot keuring. In tegenstelling
tot het lozen van toiletwater is dit ook nog eens zeer eenvoudig te handhaven
door het aantonen van een certificaat. Maar vooral zullen hierdoor levens
gespaard worden.’
Mocht u niet
willen wachten op deze verplichting. Voelt u zich verantwoordelijk tegenover uw zelf
maar ook tegenover de mede watersporters in uw haven. Laat uw installatie keuren en spreek ook uw buurman aan om
dit te doen.
Van
Baars Expert Pleziervaartuigen keurt vloeibaar gas-installatie voor huishoudelijk
gebruik. Zowel voor beroepsvaart (IVW) als pleziervaart (HISWA).