Door

Thieu van den Elzen

Via het Scheepvaart en Transport College in Rotterdam werden wij door Jos Hubens, docent  Radar- en Binnenvaartkunde en ambassadeur van Vereniging ‘De Binnenvaart’, in contact gebracht met schipper Ties de Goey van binnenvaartcontainerschip Caan. Dit schip vaart containers tussen Den Bosch, Rotterdam en Antwerpen.
Ties was meteen enthousiast over ons plan en vond één dag niet toereikend. Daarom stelde hij voor om twee dagen inclusief een overnachting op zijn schip te bivakkeren. Het werd een boeiende reis. Vandaar dat wij besloten hebben deze twee dagen in een verslag te beschrijven om zodoende ons enthousiasme met jullie te delen.

Stage begint

Donderdag 8 april om 11.00 uur was het dan zover. De stage kon beginnen. We werden verwelkomd door Martijn, BBL-leerling-schipper van het STC, de zoon van Ties en Corrie. Hij hielp onze bagage inclusief twee fietsen mee aan boord te zetten. We liepen door naar het woongedeelte van Ties en zijn vrouw Corrie. Zij wonen op het schip. Het maakte meteen indruk op ons. Dit is niet zomaar een schip waarmee je van A naar B vaart, het is een schip waarop je een hele week leeft. Zo woont Martijn als het ware op kamers op het schip en heeft hij een aparte woonruimte voor zichzelf voor op het schip.

Na een hartelijke ontvangst werden we naar de stuurhut geloodst. Opnieuw valt onze mond open. Het is een royale ruimte waar je nog volop plek hebt om met meerdere personen te zitten. De besturing vindt elektronisch plaats. Geen groot stuurwiel waar je aan moet draaien, maar een kleine stuurhendel. Verder tref je geautomatiseerde hulpmiddelen aan om het varen te optimaliseren. Onder meer een navigatiesysteem, een computer, radar, diverse displays waarop je informatie kunt aflezen enz. De bestuurder kan beschikken over een luxe stoel.
De stuurhut kan in zijn geheel omhoog gebracht worden, zodat je altijd over de zeecontainers heen kunt kijken.

Naar Rotterdam

Om 13.00 uur voeren we weg vanuit de B(ossche) C(ontainer) T(erminal) richting de Rotterdamse haven. De reis ging via de sluis bij Engelen, Heusden, Moerdijk naar de Eemhaven en Waalhaven-Noord. Het schip is precies op maat gemaakt om de sluis bij Engelen zonder problemen te kunnen passeren. De sluis is dan wel helemaal gevuld!

Onderweg genieten we van het geweldige uitzicht. Vanaf het water ziet alles er heel anders uit. Het komt zelfs voor dat je voor jou bekende plaatsen in eerste instantie niet herkent. Tijdens het varen kom je diverse andere schepen tegen. Denk hierbij aan tankschepen, duwcombinaties en bijvoorbeeld twee aan elkaar gekoppelde schepen (2x de spits, het kleinste binnenvaartschip) die als één vaartuig fungeren.
Ties had nog een aardige verrassing voor ons in petto. Tijdens het varen op een wat rustiger stuk vroeg hij ‘wie wil?’. Het ging niet over een kopje koffie, maar over wie er een stukje wilde varen. Je schrikt wel even als ze aan jou vragen of je een schip van 90 meter wil besturen. Thieu bleek de moedigste van ons drieën en nam het roer (lees stuurhendel) van Ties over. Als een volleerd schipper zat Thieu in de zetel. Wat een machtig gevoel!

Terminal handling

We kwamen ’s avonds om een uur of zeven in Rotterdam aan in de eerste haven. Hier werden de eerste containers omgeruild. Fantastisch om de terminal handling (het laden en lossen van zeecontainers op het schip vanaf de kade) van dichtbij te kunnen zien. Het wordt al snel duidelijk waarom kraanmachinisten goed opgeleide professionals zijn. Het is centimeterwerk om een container op vier hoeken te pakken en precies op de juiste plaats in het schip te zetten. Dit gebeurt aan de hand van een beladingsschema dat door de kapitein van het schip verstrekt wordt. Hij bepaalt hoe de containers geladen worden. Hierbij zijn twee criteria van belang: de los- en laadvolgorde van de containers en de stabiliteit van het schip.

Helaas is er bij het laden in Den Bosch een fout gemaakt door de kraanmachinist. Hij heeft een container verkeerd geplaatst. De container staat net over een andere container die eerder gelost moet worden! Hierdoor kunnen enkele containers niet gelost worden zonder eerst andere containers te verplaatsen. Iedere handeling moet betaald worden, dus als er onnodige handelingen gemaakt moeten worden, zijn dit onnodige kosten die op de veroorzaker verhaald moeten worden. Het kost ook tijd, zodat we de eerste dag een vertraging oplopen.

Sprookjesachtig

Er wordt nog volop gewerkt in de haven van Rotterdam. Het wemelt dus ook ’s avonds van de activiteiten. Het lijkt wel of je op een kermis bent aanbeland. Waar je ook kijkt, overal branden er lampen om het werk in het donker goed te kunnen doen. Het is een sprookjesachtig tafereel.
Op het schip wordt ook gewoon doorgewerkt. Zowel Ties als Corrie heeft een vaarbewijs. Eén van hen moet wakker blijven als het schip vaart. In de vooravond is Corrie naar bed gegaan. Om een uur of elf gaat Ties rusten en zit Corrie aan het roer. Wij praten ondertussen met Martijn, de zoon. Hij is nog in opleiding. Zijn plan is om het schip van zijn vader over te nemen. Het enthousiasme is van vader en moeder op hun zoon overgegaan. Schipper is een vak dat je alleen met hart en ziel kunt uitoefenen.

Het lijkt er allemaal heel ontspannen aan toe te gaan, maar tussen het varen door moet wel het complete onderhoud van het schip ingepland worden. Je kunt op het schip ms Caan zien dat dit goed gebeurt. Alles ziet er even netjes uit. In de machinekamer is geen olievlekje te vinden. Komt dit toch ooit voor, dan wordt meteen de oorzaak vastgesteld en het euvel zo spoedig mogelijk verholpen.
Om een uur of één ‘s nachts gaan wij naar bed. In het woongedeelte zijn drie slaapplekken voor ons gecreëerd. Twee bedden en een luxe bank.
Vroeg in de morgen is er al weer volop activiteit. Als we wakker worden, liggen we alweer in een andere haven containers te laden. De achterstand die we de eerste dag opgelopen hebben, moet ingehaald worden. Het zit vandaag wel mee. Rond de middag laden we de laatste containers om weer met een volle containervracht aan de terugreis te beginnen.

Friet halen

De terugreis heeft iets van een vakantiereis. De zon schijnt volop en we kunnen volop genieten van de vaart. Tijdens een rustig stuk is het weer zover. Ook Martin moet er aan geloven een stuk te varen. Het vertrouwen van de collega’s is zo groot dat Martin een zwemvest aangedaan krijgt. Ook dit gedeelte van de vaart overleven we.
Ondertussen is besloten dat op de terugreis een friettent aangedaan moet worden. Ties heeft het roer weer overgenomen en legt met zijn schip aan. Hoe bijzonder is het om met een schip van 90 meter friet te gaan halen!

Het laatste stuk van de reis komt in zicht. Uiteraard moet ook Ad zijn vaarkunsten tonen. Ad laat zien dat hij een medewerker is met veel ervaring. Hij loodst het schip moeiteloos door moeilijk vaarwater. Ties neemt het allerlaatste stuk voor zijn rekening. Ook aan deze twee bijzonder enerverende dagen komt een eind.
Wij willen Ties, Corrie en Martijn heel hartelijk bedanken voor hun gastvrijheid. Ze hebben ons echt laten zien dat de binnenvaart een prachtige transporttak is, uitgevoerd door professionals die hun vak verstaan. Mede door hen is deze docentenstage een geweldig succes geworden. Het heeft ook veel lesstof opgeleverd die we aan leerlingen en collega’s kunnen overdragen.