Het rijdende schip was eigenlijk een gevolg van het stoomschip dat de enorme volksverhuizing vanuit Europa naar de Verenigde Staten mogelijk maakte. Er ontstond een wens om deze mensenmassa op een snelle en comfortabele manier te vervoeren. Men begon schepen te beschouwen als langzaam voortploeterende transportmiddelen, die een voorbeeld moesten nemen aan treinen en karren.
Op wielen zetten
Dus was de logische gedachtegang om schepen op wielen te zetten en over het water te laten rijden. De Fransman Ernest Bazin was een van de eersten die op deze gedachte kwam en er geld in wilde steken. Hij begon bescheiden met de nodige schaalmodellen gedurende maar liefst vijf jaar, maar ontwierp uiteindelijk een 40 meter lang en 11,50 meter breed schip dat op zes wielen stond die bijna 10,90 meter in diameter waren. Het schip woog 280 ton en reed dus niet echt over het water, want de wielen staken zo’n drie meter diep.
Maar naar Bazin’s idee zou de weerstand van zijn schip toch lager zijn dan van een gebruikelijk schip, omdat de wielen met het water zouden meedraaien. Omdat zij ongeveer de snelheid van het water zouden hebben, zou de frictie tussen schip en water minimaal zijn. Het vermogen van de stoommachine aan boord werd daarom verdeeld in tweederde voor de schroefvoortstuwing en eenderde voor de aandrijving van de wielen. Daarmee zou het schip ook amfibisch worden en over land kunnen rijden.
Ontluisterend
In 1897 was het zover dat Bazin met zijn afgebouwde schip het Engels Kanaal wilde oversteken. In de praktijk bleek dit moeilijker dan voorzien. Het wat topzware gevaarte was instabiel en met de zes grote wielen was het schip ook nog eens praktisch onmanoeuvreerbaar. Maar het meest ontluisterende was, dat de enorme wielen onverwacht veel vermogen vroegen om rond te draaien. Gebruikelijke schepen met hetzelfde vermogen van het rolschip konden in die tijd al een snelheid van 18-19 knopen halen, terwijl het rolschip niet verder kwam dan 7. Er waren dus geen afnemers voor te vinden en het schip kwam in 1899 in Liverpool op de schroothoop terecht.
Kort na dit debacle overleed Ernest Bazin, die voor zijn overlijden nog beweerde dat hij plannen had gemaakt voor een groter en beter rolschip. Maar die hebben nooit bestaan of zijn verloren gegaan.
Investeerders gezocht
Men zou zeggen dat er bewijs genoeg was dat een rolschip geen goed idee was. Maar niet veel later werd de Aero Marine Locomotive Company opgericht, die met vrijwel hetzelfde ontwerp kwam als Bazin. Er werden aandelen voor uitgegeven, maar zover bekend is het project niet van de grond gekomen.
Tekst gaat verder onder de foto
Hetzelfde lot was een project beschoren waaraan de Britse koningin Victoria deelnam. Zij regeerde over een groot rijk met belangrijke gebieden als India en Canada, waar zij niet veel kwam, omdat zij veel last had van zeeziekte. Speciaal voor haar kwam in oktober 1897 eveneens een rolschip in de vaart. Weliswaar zonder wielen. Die waren niet nodig, want het vaartuig was ontworpen als rollende buis met een lengte van 32,50 meter en een diameter van 6,70 meter. Deze buis zou over de golven rollen en zodoende weinig scheepsbewegingen maken. Om niet in een rollende buis voortdurend door elkaar te worden gehusseld, was in de buitenbuis een binnenbuis opgenomen die rechtop bleef. De afstand tussen buiten- en binnenbuis was ongeveer anderhalve meter. Het schip zou vooruitkomen door de buitenbuis van schoepen te voorzien en te laten draaien.
Enorme snelheid
De verwachtingen waren hoog gespannen. Het schip zou zelfs een snelheid gaan halen van 52 knopen ofwel zo’n 90 kilometer per uur. Maar het bleek aan dezelfde tekortkoming te lijden als haar voorgangster. De snelheid werd bij lange niet gehaald en de buis was nauwelijks te besturen.
In de Eerste Wereldoorlog werd het schip gedeeltelijk gesloopt voor het metaal, maar grote delen ervan moeten nog in de modder van Toronto liggen, waar later een snelweg is aangelegd. Wellicht dat archeologen in de toekomst nog eens een rolschip zullen opgraven en zich zullen afvragen wat deze grote buis moest voorstellen.