De Filipijnse leerling-stuurman kwam om het leven tijdens een Neptunus-ritueel. Dat gebeurde toen hij met het general cargoship Achtergracht van Spliethoff met een lading cacaobonen op weg was van Brazilië naar Amsterdam. Tijdens het ritueel bij het overschrijden van de evenaar moest de leerling geblinddoekt van een balk afspringen. Door ongelukkige omstandigheden kwam de man hard met zijn hoofd in het tweeëneenhalve meter lager liggende gangboord terecht en overleed ter plaatse.

Voor val behoeden

De rechtbank vindt dat de kapitein niet genoeg toezicht heeft gehouden op het Neptunusritueel en onvoldoende veiligheidsmaatregelen heeft genomen om het slachtoffer voor een val te behoeden. Ze vindt dat de man verantwoordelijk is ‘voor het niet voorkomen van een ongeval’ en noemt dat strafbaar.

Aan de andere kant overweegt de rechter dat de kapitein heeft laten blijken dat het dodelijke ongeval ook op hem grote indruk heeft gemaakt en dat hij zelf nog kampt met de psychische gevolgen. Bovendien heeft de man voorbeeldig gehandeld bij de afhandeling van het gebeuren, vindt de rechter. De kapitein heeft bijvoorbeeld alle filmpjes die aan boord van het ritueel waren opgenomen verzameld en aan de politie gegeven. Hij heeft daarmee onder andere voorkomen dat beelden van de val op social media terechtkwamen.

Straf dient geen doel

Ook gezien de lange tijd die tussen het dodelijke ongeluk (november 2015) en de rechtszitting werd de kapitein schuldig verklaard zonder strafoplegging: ‘Alles overwegende concludeert de rechtbank dat de oplegging van enige straf of maatregel geen doel meer zal dienen, niet voor verdachte en ook niet als signaal naar de maatschappij. Verdachte krijgt daarom een rechterlijk pardon: hij wordt schuldig verklaard, zonder dat aan hem een straf of maatregel zal worden opgelegd.’

Het feit dat de zaak eerder al voor het Tuchtcollege voor de Scheepvaart was gekomen en dat de kapitein daar een tijdelijke ontzegging van zijn vaarbevoegdheid kreeg speelde voor de rechtbank niet mee bij het oordeel. De advocaat van de verdachte had aangevoerd dat hier het ‘ne bis in idem’-beginsel zou moeten gelden (niet twee keer een veroordeling voor een en hetzelfde feit). Maar tegen de uitspraak van het Tuchtcollege was op het moment van de zitting van de rechtbank op 2 augustus nog hoger beroep mogelijk (tot 15 augustus), zodat de uitspraak van het Tuchtcollege nog niet definitief was. Daarom liet de rechtbank de uitspraak van het Tuchtcollege voor wat hij was. Maar gezien de schuldverklaring zonder strafoplegging maakt dat voor de kapitein waarschijnlijk ook niet meer uit. (BO)