-
EBIS-comité gaat veel te ver
-
‘Verzamelen persoonsgegevens mag niet en is totaal irrelevant’
Door Pim de Goede
‘EBIS’ staat voor European Barge Inspection Scheme en is eenzijdig door de olie- en chemische industrie ontwikkeld om de veiligheid van binnenvaarttankers te borgen. Belangrijkste doel is een systeem te beheren dat ‘objectieve’ gegevens met betrekking tot de kwaliteit en veiligheid van tankschepen ter beschikking stelt aan leden. Een EBIS-lid kan de gegevens uit de databank gebruiken om ‘weloverwogen’ te beslissen een schip al dan niet voor een reis in te zetten, aldus EBIS op haar website. Bewust heb ik twee woorden tussen aanhalingstekens gezet, daar er in mijn ogen van objectiviteit geen sprake is, laat staan van weloverwogen beslissingen.
Geblokt
Wat betreft ‘weloverwogen beslissingen’ een ridicuul voorbeeld uit het recente verleden: in Arnhem wordt een woonark door een tanker aangevaren. Aansluitend verschijnt er een nieuwsbericht op internet waarin een tanker wordt genoemd die niets met de aanvaring van doen heeft, maar toevallig wel in de buurt was. Vervolgens leest een bureauklerk van een EBIS-lid de ‘nieuwsroddel’ en neemt zonder meer de ‘weloverwogen’ beslissing het abusievelijk genoemde tankschip te blokken. Een beslissing die terstond door andere EBIS-leden ‘weloverwogen’ blindelings wordt gevolgd. De ten onrechte gediskwalificeerde tanker lag vervolgens dagenlang werkloos tegen de kant: op de zwarte EBIS-lijst. Dit noemen sommige EBIS-leden dus ‘weloverwogen’ handelen!
Vuile handen
Wie vormen de leden van EBIS? Het comité wordt gevormd door afgevaardigden van alle gerenommeerde oliemaatschappijen, handelaren in olieproducten, de chemische industrie en een enkel opslagbedrijf. Op de eigen website stelt het comité, dat ‘het gebruik van kwaliteitsvolle tankschepen de kans op ongelukken of waterverontreiniging aanzienlijk vermindert’. Hoe geloofwaardig klinkt deze stelling juist uit de mond van EBIS? Hoe geloofwaardig is een EBIS-lid, dat twijfelt aan de inzetbaarheid van mijn schip, omdat het certificaat van de reddingsvesten nog maar een maand geldig is, terwijl datzelfde lid verantwoordelijk is voor de dood van vier mensen vanwege een ernstige ontploffing op zijn bedrijfsterrein? Het lid schuift voorlopig alle schuld af op de onderaannemer, zoals gewoonlijk. Maar dit lid was wel de opdrachtgever van de werkzaamheden. Waar was zijn toezichthouder? Ik neem aan, dat je als multinational een op het terrein onbekende onderaannemer niet met een schetsje op pad stuurt en opdraagt, ongeveer daar en daar in een straat met productleidingen te gaan snijden of branden?
In een artikel van SWR-Aktuell en Radio Regenbogen las ik dat een voorlopige conclusie van de oorzaak van bovengenoemde ontploffing het niet duidelijk merken van leidingen zou zijn geweest! En dit lid stuurt EBIS-inspecteurs naar schepen om daar vast te stellen of de leidingen aan dek wel voldoende zijn gemarkeerd!?
Wat te denken van een EBIS-lid, dat als opdrachtgever van de boringen in de Golf van Mexico en als exploitant van die installatie door de Amerikaanse justitie voor één van de grootste olievervuilingen ooit is veroordeeld? Hoe zit het nu met het verminderen van het risico op waterverontreiniging, in het kader waarvan dit lid binnenvaarttankschepen op veiligheid en kwaliteit beoordeelt?
Kritisch rapport
‘Risicovolle Brzo-bedrijven moeten alle mogelijke maatregelen treffen om de veiligheid te waarborgen. Met name van een bedrijf dat zich profileert als voorloper op het gebied van veiligheid, verwacht de Onderzoeksraad voor Veiligheid een kritische blik. De Raad is verbaasd dat interne procedures niet goed zijn opgevolgd, er onvoldoende lessen zijn getrokken uit eerdere incidenten en signalen binnen de eigen organisatie en onjuiste aannames zijn gemaakt over basale chemische reacties. Volgens de Raad heeft de onderneming de verwachtingen over veiligheidsbeheersing binnen het bedrijf niet waargemaakt. Het bedrijf heeft het opwarmproces de afgelopen 35 jaar niet diepgaand onderzocht.’
Dit citaat komt uit een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (juli 2015) en is opgemaakt naar aanleiding van een zeer ernstig incident bij een van de meest vooraanstaande EBIS-leden. De conclusie laat aan duidelijkheid niets te wensen over: men rommelde maar wat aan. Al 35 jaar! En dit vooraanstaande EBIS-lid bepaalt mede het beleid van het EBIS-comité en stuurt dus inspecteurs op pad naar binnenvaarttankers…
Veroordeeld
Weer een ander EBIS-lid is veroordeeld vanwege het ‘niet volgen van de procedures bij het wisselen van een lekkende pompgasafdichting. Bewust zijn risico’s genomen’, aldus een rapport van de Inspectie SZW. Dat een halve provincie niet is vergiftigd was puur geluk.
Nog een voorbeeldje? Uit pas in 2013 door een klokkenluider naar buiten gebrachte rapporten en logboeken aangaande de ramp met MT Braer in januari 1993 bij de Shetlands, blijkt dat de oliemaatschappij op de hoogte moet zijn geweest van het niet zeewaardig zijn van de tanker. Desalniettemin laadde men het schip en liet men haar vertrekken. Enkele dagen later strandde het op de rotsen en verloor 84.000 ton crude. Ook deze oliemaatschappij is lid van de club.
Arrogantie
Zo kan ik nog wel even doorgaan. Misschien denkt u nu: ‘Het valt allemaal wel mee. Overal waar gehakt wordt vallen spaanders’. Dat is ook zo, maar het is vooral de arrogante, hautaine, macht-van-het-kapitaal-houding van verscheidene EBIS-leden, die voor velen onacceptabel is geworden.
Een liter olie aan dek betekent een algemene blokkade van het schip. Maar het rijkelijk beregenen van een bemanning met benzine door een foutje van de wal wordt verdoezeld. Snel vergeten dit incident. Waarbij de medewerkers van dit EBIS-lid zich naderhand eerder afvroegen of de bemanningsleden wel een helm op hadden en de spillrand van het schip was gesloten, dan zich af te vragen of er lichamelijk letsel was.
Boven de wet
Het kan nog gekker. Sommige EBIS-leden stellen zichzelf ook regelmatig boven de wet. Een voorbeeld: een rederij heeft een schip laten verbouwen. Conform de wet komt een klassenbureau de verbouwing controleren. Het schip voldoet aan alle eisen en krijgt van de wettelijk bevoegde autoriteit de vereiste certificaten. Een EBIS-lid schijnt echter de bevindingen van die autoriteit, de wetgever, in twijfel te trekken en eist alsnog facturen van de verbouwing. Is het schip wel verbouwd? Heeft de autoriteit wel goed gekeken? Het EBIS-lid vertrouwt de wettelijke toetsingsvoorschriften blijkbaar niet. Geeft de rederij de facturen niet? Pech, dan ook geen werk, zo wordt ‘weloverwogen’ beslist. Een vorm van afpersing?
Naar aanleiding van het kapseizen van een tankschip in Duitsland enkele jaren geleden zagen de Europese wetgevers zich genoodzaakt schepen met een bepaalde tankbreedte te verplichten een stabiliteitsprogramma aan boord te installeren. De EBIS-leden laten deze wet nu van toepassing zijn op alle tankschepen, ongeacht de tankbreedte. Op mijn vraag hoe dit mogelijk is, kreeg ik als antwoord dat EBIS-leden de lat wat hoger leggen (voor anderen).
Uniek
U vraagt zich misschien af of er elders in de wereld een equivalent van EBIS bestaat. In de luchtvaartsector bijvoorbeeld? Wordt daar een vliegtuig wereldwijd geblokt, omdat de crew te diep in het glaasje heeft gekeken, zoals onlangs op Schiphol is gebeurd? Nee hoor, andere bemanning aan boord en ready for take off! Wordt een vliegveld gesloten, omdat de Raad voor de Veiligheid diverse afwijkingen heeft geconstateerd, waaronder een vogelwachter op de landingsbaan, terwijl er een vliegtuig aan het landen is? Nee hoor, wederom gebeurt er niets. Gewoon doorgaan. Business as usual. See, buy, fly !
Bestaat er dan misschien een dergelijk rigoureus, absurd systeem in het spoorvervoer? Wordt een trein die een rood sein mist, met een paar platgereden baanwerkers tot gevolg, voor dagen, weken misschien zelfs, op een zijspoor gezet? Ook niet, want waar zouden wij zijn zonder de trein?
Wordt een cruiseschip, waarop honderden passagiers een voedselvergiftiging oplopen geweerd? Wederom is het antwoord negatief. Beetje soppen in de keuken en lekko! Fun for All and All for Fun!
In het wegvervoer misschien? Helaas, ook niet. Zonder vervoer staat namelijk alles stil! Alleen in de zee- en binnentankvaart kent men dit krankzinnige systeem.
Voorbeeldig
Nu heeft het EBIS-comité dus het wonderbaarlijke plan opgevat om met ingang van 2018 een bemanningsmatrix op te nemen. Hieronder een voorbeeld van zo’n formulier uit de ‘European Inland Waterways barge crew experience matrix’, waarbij ik de gegevens van een specifiek persoon heb ingevuld:
Rang: kapitein.
Nationaliteit: Amerikaanse.
Vaartijd in dienst van exploitant: 21 jaar.
Vaartijd in de rang van kapitein: 12 jaar.
Vaartijd op tankschepen: 21 jaar.
Vaartijd op huidige type schip: 9 jaar.
Vaartijd op huidige schip: 3 jaar.
Vaarpatent beperkt of niet: nee.
Land van afgifte vaarpatent: United States of America.
Radarpatent ja of nee: ja.
Land van afgifte van het radarpatent : United States of America.
VHF-certificaat ja of nee: ja.
Land van afgifte van het VHF-patent: United States of America.
Dienstrooster: 4 maanden op, 2 maanden af.
Bovenstaande ‘experience matrix’ is indrukwekkend, me dunkt. Solid American. Zo’n kapitein wil elk EBIS-lid hebben. Niet dan? De gegevens behoren toe aan Joseph Hazelwood. Wanneer u daarbij bedenkt dat Hazelwood een tanker die in een zeer zware storm als verloren moest worden beschouwd, toch nog wist te redden en hij twee jaar achtereen van zijn werkgever een prestigieuze safety award in ontvangst mocht nemen, dan is deze man een voorbeeld van hoe een perfecte ‘experience matrix’ eruit zou moeten zien. Ja toch?
Hazelwood was de kapitein van de Exxon Valdez, de veroorzaker van één van de grootste milieurampen in de geschiedenis van de mensheid in Alaska. Hoe misleidend kan een experience matrixje zijn.
Ook de ‘experience matrix’ van kapitein Francesco Schettino zag er voorbeeldig uit. Maar wij weten hoe het afliep met het cruiseschip Costa Concordia, waarbij 32 mensen het leven lieten en Schettino zelf het zinkende schip als een van de eersten verliet.
Idioot
Kunt u begrijpen waarom het EBIS-comité een dergelijke matrix voor binnenvaarttankers wil invoeren? Een nieuwe toevoeging van papiertjes en schemaatjes, die de schijnveiligheid hoog moeten houden?
Het verzamelen van persoonsgebonden gegevens van werknemers in een matrix levert geen enkele bijdrage aan welke kwaliteit dan ook en biedt zeer zeker geen veiligheidsgarantie. De maatregel is totaal irrelevant en volstrekt idioot.
Willekeur
En er is nog een reden waarom ik het plan van het EBIS-comité resoluut verwerp. Het verzamelen van persoonsgebonden gegevens zou EBIS-leden de mogelijkheid geven bepaalde schepen op grond van informatie uit de experience matrix te weren. Hoewel in de matrix geen persoonsnamen worden genoemd, is deze zonder moeite te koppelen aan de scheepsnaam. Die is met verscheidene VOW-overeenkomsten, die voor het laden en lossen bij de EBIS-leden moeten worden ingevuld en waarin de namen van de bemanningsleden wél moeten worden vermeld, te linken. Zet alles in een database en het leed is geschied, de privacy van opvarenden geschonden, zonder dat namen van personen in een matrixje worden genoteerd.
Discriminatie
Volgens de Inspectie SZW kan arbeidsdiscriminatie geschieden op grond van nationaliteit, leeftijd, arbeidsrelatie, arbeidscontract en werkervaring. Wie kan ons garanderen, dat een schip door een Duits EBIS-lid niet wordt geboekt, omdat de schipper een Belgisch in plaats van Duits patent heeft? Of het schip als niet wenselijk wordt bestempeld, omdat de schipper nog maar een jaartje voor de bewuste bevrachter vaart? Een schip met onervaren Nederlands personeel niet door een schip met een zeer ervaren Slowaaks bemanning wordt gepasseerd? Een schip ‘nicht in Frage kommt’, omdat de kapitein nog maar twee jaar als schipper vaart en zijn stuurman een Pool is?
Natuurlijk zal men dit in alle toonaarden ontkennen, zoals ook de discriminatie op grond van ras of afkomst hardnekkig wordt ontkend. Maar wij weten beter.
Privacywetgeving
Behalve deze rationele en ethische argumenten om het idee van het EBIS-comité in de papierversnipperaar te laten belanden zijn daar ook juridische gronden voor. In 2018 treedt in de gehele Europese Unie de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking. In Nederland is deze privacywetgeving onder de naam Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP) bekend. Deze wet is zonder meer van toepassing op het verzamelen van persoonsgegevens door EBIS. Door het invullen van de bemanningsmatrix (experience matrix) vindt er namelijk een verwerking van persoonsgegevens plaats. Die is aan zeer strenge wettelijke eisen onderworpen. Mij dunkt dat het EBIS-comité hieraan op geen enkele manier kan voldoen. Alleen al het feit dat iedere betrokkene persoonlijk toestemming moet geven voor het verzamelen van zijn persoongegevens. Ziet u dit al gebeuren? Duizenden toestemmingen van bemanningsleden? En wat als mijn lichtmatroos weigert? Betekent dit dan geen werk meer? Waanzin.
Zo zijn er nog vijf belangrijke ‘rechtvaardigheidsgronden’ bepaald om persoonsgegevens te mogen verzamelen, waaraan EBIS in mijn visie geen van alle kan voldoen. Er moet bijvoorbeeld ook een vitaal belang zijn. ‘De gegevensverwerking is noodzakelijk om een ernstige bedreiging voor de gezondheid van de verstrekker van de gegevens te bestrijden.’ Wordt de gezondheid van een opvarende bedreigd wanneer het EBIS-comité zijn persoonsgegevens niet heeft? Natuurlijk niet. Onzin.
Geen dialoog
Laat ik hierbij stellen dat ik een groot voorstander ben van kwaliteit en veiligheid. Ook de zorg om het milieu deel ik met een ieder. Daar zit het probleem niet. Ik heb ook geen probleem met de afzonderlijke bedrijven. Ik kom overal graag en heb met alle medewerkers een goede verstandhouding.
De kwestie is meer, dat de pot de ketel verwijt dat hij zwart ziet. Daarnaast is de pot meestentijds niet voor rede vatbaar, is er nauwelijks of geen dialoog met de tankvaart en wordt alles vanuit een soort dictatoriale houding eenzijdig opgelegd.
Zou de tankvaart besluiten een ‘ETRIS’ op te stellen, een European Terminal and Refinery Inspection Scheme, dan kwam 80% van de EBIS-locaties niet door de test. Geloof me. Op de vraag, wat de algemene indruk van onderhoud is, zou meer dan de helft een onvoldoende scoren. Op een andere vraag, of de werknemers weten waarmee men bezig is, zou de helft slecht scoren.
Medestanders
Ik sta niet alleen in mijn visie. In mijn lange carrière in de tankvaart heb ik honderden mensen, ook medewerkers van EBIS-leden, ontmoet die het met mij eens zijn. Maar vrijwel niemand onderneemt er iets tegen uit angst voor represailles van de EBIS-leden.
Tot slot zou ik het EBIS-comité de volgende stelling willen voorleggen: het is niet moeilijk zelf iets goed te doen. Het is echter een uitdaging iemand anders zo te motiveren, dat hij het ook goed doet. Dit kan heel eenvoudig door een schip te belonen (bijvoorbeeld met een goed contract), door een band met een schip op te bouwen, door de bemanning van een schip het gevoel te geven dat men het samen doet. Hiervoor heb je echt geen LOI-cursus management nodig. Gewoon gezond boerenverstand en met je werk bezig zijn!
Bovenstaande is een verkorte weergave van de oorspronkelijke ingezonden brief. Pim de Goede is niet de echte naam van de schrijver. Uit vrees voor repercussies heeft hij verzocht zijn naam niet bekend te maken. Naam en adres zijn bij de redactie bekend.