Passeermanoeuvre opmaat tot kentering Waldhof

De afvarige zwavelzuurtanker Waldhof (110 x 10,50 meter, 2426 ton) en het opvarige containerschip Acropolis (135 x 15 meter, 4225 ton) passeerden elkaar zonder problemen op de Rijn bij Betteck. De koers die de Waldhof daardoor aanhield, leidde één minuut later echter wel tot de kentering. Als de Waldhof de bocht bij Betteck anders had kunnen nemen was het schip daar niet gekapseisd.

- Keulen [update],

Passeermanoeuvre opmaat tot kentering Waldhof
  • Gaten in romp niet volledig onderzocht

Door Hans Heynen
Dat stelde directeur Michael Putzschke van de Wasser- und Schifffahrt Aussenstelle Südwest in Mainz, die het onderzoek naar de ramp met de Waldhof leidde, tijdens de 24ste Internationale Binnenschifffahrts-Gefahrgut-Tage die 15 en 16 oktober in Keulen werden gehouden. Was de Waldhof, net als de Acropolis, voorzien van AIS dan had de kentering mogelijk evenmin plaatsgevonden. ‘De Waldhof had de positie van de naderende Acropolis dan nauwkeuriger kunnen bepalen en de Acropolis die van de Waldhof. Men had dan misschien een andere keuze gemaakt dan bakboord-bakboord te passeren, of de manoeuvre anders uitgevoerd. Als de Waldhof enkele meters verder binnen de benedenstroomse rode ton (kmr 553,6) was uitgekomen, dan had het schip niet met de fatale onderstroom te maken gekregen.

Onderdruk

De passage van de Waldhof met de Acropolis bij Betteck was echter nautisch gezien uitvoerbaar en de Waldhof was tot het moment van kenteren volledig manoeuvreerbaar. Als de met zwavelzuur geladen Waldhof een grotere reststabiliteit had gehad was het evenmin fout gegaan’, aldus Putzschke.

De geringe reststabiliteit werd veroorzaakt door een verkeerde beladingswijze. De 2378 ton zwavelzuur (SG 1,83) was gelijkmatig over de zeven centertanks van het schip verdeeld, die allemaal voor iets meer dan de helft waren gevuld. ‘Dat leverde een groot vrij vloeistofmoment op. Uit berekeningen en simulaties met een binnenvaartsimulator, bleek dat dit in de bocht bij Betteck wel tot een sterke helling naar stuurboord leidde, maar dat die helling niet sterk genoeg was om het schip te laten kenteren. Uit stromingsmodellen bleek dat een onderdruk bij de stuurboordkim de helling versterkte. In combinatie met de slechte aanvangsstabiliteit was dat voldoende om de Waldhof te laten kenteren.’

Gaten in romp

De onderzoekscommissie gaat er vanuit dat de twee na het kenteren ontdekte vuistgrote gaten in de bakboordkim van de Waldhof (bij ballastank 5), er voor de kentering nog niet in zaten. Er is geen verband gevonden met de verklaring van een schipper die enige tijd voor de kentering zag dat de Waldhof ballastwater overboord pompte. Putzschke gaf desgevraagd aan dat de commissie de kwestie van de gaten niet volledig heeft kunnen onderzoeken. De huidschade was al door de reparatiewerf gerepareerd, waarbij de plaat met de gaten verdween. ‘We hebben er ons hoofd over gebroken en getuigen en experts gehoord. Die laatsten oordeelden dat de gaten niet tijdens het varen konden zijn ontstaan. Omdat de gaten later waren verdwenen konden we geen materiaalonderzoek doen.’

Naar aanleiding met het ongeval met de Waldhof  adviseerde de onderzoekscommissie eenrichtingsverkeer in te stellen bij Betteck bij hoogwater Marke II, AIS en Inland Ecdis te verplichten evenals het gebruik van stabiliteitsprogramma’s.

Rechtbank zuivert Acropolis van blaam

De rechtbank van St. Goar heeft 24 oktober de 1,5 miljoen euro schadevergoeding die Waldhof-eigenaar Lehnkering Rhein-Fracht in een civiele procedure eiste van het containerschip Acropolis ongegrond verklaard. Lehnkering Rhein-Fracht had gesteld dat de bemanning van de Acropolis (135  x 15 meter, 4225 ton) het kenteren van de Waldhof (110 x 10,50 meter, 2426 ton) in de bocht bij Betteck had veroorzaakt door onjuist handelen. Ze hadden beneden de bocht moeten wachten tot de Waldhof was gepasseerd. Nu kwamen de schepen elkaar tegen in de bocht en moest de Waldhof uitwijken.

De verzekeringsadvocaat van de Acropolis bestreed de lezing van Lehnkering en stelde dat er geen verplichting gold op afvarige schepen te wachten. ‘De schipper handelde volgens de regels. Bovendien had de Waldhof een andere koers kunnen varen. Het was niet nodig de bocht zo ruim te nemen.

De rechtbank stelde in zijn uitspraak dat het kenteren van de Waldhof niet werd veroorzaakt door de Acropolis, maar door de gebrekkige stabiliteit van de Waldhof zelf. ‘De Waldhof had in die toestand niet mogen vertrekken’, aldus rechtbankpresident Klaus Behrendt in een toelichting. ‘Elk stabiel schip met een ervaren schipper had deze bocht zonder problemen kunnen passeren, ook met tegemoetkomend verkeer.’ Mogelijk tekent Lehnkering Rhein-Fracht beroep aan tegen de uitspraak.

 

Passeermanoeuvre opmaat tot kentering Waldhof | Schuttevaer.nl

Passeermanoeuvre opmaat tot kentering Waldhof

De afvarige zwavelzuurtanker Waldhof (110 x 10,50 meter, 2426 ton) en het opvarige containerschip Acropolis (135 x 15 meter, 4225 ton) passeerden elkaar zonder problemen op de Rijn bij Betteck. De koers die de Waldhof daardoor aanhield, leidde één minuut later echter wel tot de kentering. Als de Waldhof de bocht bij Betteck anders had kunnen nemen was het schip daar niet gekapseisd.

- Keulen [update],

Passeermanoeuvre opmaat tot kentering Waldhof
  • Gaten in romp niet volledig onderzocht

Door Hans Heynen
Dat stelde directeur Michael Putzschke van de Wasser- und Schifffahrt Aussenstelle Südwest in Mainz, die het onderzoek naar de ramp met de Waldhof leidde, tijdens de 24ste Internationale Binnenschifffahrts-Gefahrgut-Tage die 15 en 16 oktober in Keulen werden gehouden. Was de Waldhof, net als de Acropolis, voorzien van AIS dan had de kentering mogelijk evenmin plaatsgevonden. ‘De Waldhof had de positie van de naderende Acropolis dan nauwkeuriger kunnen bepalen en de Acropolis die van de Waldhof. Men had dan misschien een andere keuze gemaakt dan bakboord-bakboord te passeren, of de manoeuvre anders uitgevoerd. Als de Waldhof enkele meters verder binnen de benedenstroomse rode ton (kmr 553,6) was uitgekomen, dan had het schip niet met de fatale onderstroom te maken gekregen.

Onderdruk

De passage van de Waldhof met de Acropolis bij Betteck was echter nautisch gezien uitvoerbaar en de Waldhof was tot het moment van kenteren volledig manoeuvreerbaar. Als de met zwavelzuur geladen Waldhof een grotere reststabiliteit had gehad was het evenmin fout gegaan’, aldus Putzschke.

De geringe reststabiliteit werd veroorzaakt door een verkeerde beladingswijze. De 2378 ton zwavelzuur (SG 1,83) was gelijkmatig over de zeven centertanks van het schip verdeeld, die allemaal voor iets meer dan de helft waren gevuld. ‘Dat leverde een groot vrij vloeistofmoment op. Uit berekeningen en simulaties met een binnenvaartsimulator, bleek dat dit in de bocht bij Betteck wel tot een sterke helling naar stuurboord leidde, maar dat die helling niet sterk genoeg was om het schip te laten kenteren. Uit stromingsmodellen bleek dat een onderdruk bij de stuurboordkim de helling versterkte. In combinatie met de slechte aanvangsstabiliteit was dat voldoende om de Waldhof te laten kenteren.’

Gaten in romp

De onderzoekscommissie gaat er vanuit dat de twee na het kenteren ontdekte vuistgrote gaten in de bakboordkim van de Waldhof (bij ballastank 5), er voor de kentering nog niet in zaten. Er is geen verband gevonden met de verklaring van een schipper die enige tijd voor de kentering zag dat de Waldhof ballastwater overboord pompte. Putzschke gaf desgevraagd aan dat de commissie de kwestie van de gaten niet volledig heeft kunnen onderzoeken. De huidschade was al door de reparatiewerf gerepareerd, waarbij de plaat met de gaten verdween. ‘We hebben er ons hoofd over gebroken en getuigen en experts gehoord. Die laatsten oordeelden dat de gaten niet tijdens het varen konden zijn ontstaan. Omdat de gaten later waren verdwenen konden we geen materiaalonderzoek doen.’

Naar aanleiding met het ongeval met de Waldhof  adviseerde de onderzoekscommissie eenrichtingsverkeer in te stellen bij Betteck bij hoogwater Marke II, AIS en Inland Ecdis te verplichten evenals het gebruik van stabiliteitsprogramma’s.

Rechtbank zuivert Acropolis van blaam

De rechtbank van St. Goar heeft 24 oktober de 1,5 miljoen euro schadevergoeding die Waldhof-eigenaar Lehnkering Rhein-Fracht in een civiele procedure eiste van het containerschip Acropolis ongegrond verklaard. Lehnkering Rhein-Fracht had gesteld dat de bemanning van de Acropolis (135  x 15 meter, 4225 ton) het kenteren van de Waldhof (110 x 10,50 meter, 2426 ton) in de bocht bij Betteck had veroorzaakt door onjuist handelen. Ze hadden beneden de bocht moeten wachten tot de Waldhof was gepasseerd. Nu kwamen de schepen elkaar tegen in de bocht en moest de Waldhof uitwijken.

De verzekeringsadvocaat van de Acropolis bestreed de lezing van Lehnkering en stelde dat er geen verplichting gold op afvarige schepen te wachten. ‘De schipper handelde volgens de regels. Bovendien had de Waldhof een andere koers kunnen varen. Het was niet nodig de bocht zo ruim te nemen.

De rechtbank stelde in zijn uitspraak dat het kenteren van de Waldhof niet werd veroorzaakt door de Acropolis, maar door de gebrekkige stabiliteit van de Waldhof zelf. ‘De Waldhof had in die toestand niet mogen vertrekken’, aldus rechtbankpresident Klaus Behrendt in een toelichting. ‘Elk stabiel schip met een ervaren schipper had deze bocht zonder problemen kunnen passeren, ook met tegemoetkomend verkeer.’ Mogelijk tekent Lehnkering Rhein-Fracht beroep aan tegen de uitspraak.