Door Bart Oosterveld

Als we Mijndert en Rogier maandag 30 maart spreken is de Heerenschip weer op weg richting Nederland. De twee zijn net door de sluis van Sablons op de Rhône. Die is gelukkig weer open na een reparatie die niet minder dan zes weken duurde. Op 18 februari is waarschijnlijk de benedendeur tijdens het opschutten bezweken, waardoor de Franse gastanker Pampero achteruit de sluis uitgespoeld is. Naar verluidt kwam een gedeelte van de benedendeur op het achterdek terecht en is de stuurhut is naar voren geklapt en in de ladingzone terechtgekomen.Het onderzoek naar de ware toedracht is nog gaande. Gelukkig waren er geen slachtoffers en bleven de tanks met 2200 ton vinylchloride heel. Maar in één klap was de Rhône voor alle scheepvaart gestremd. Ook voor het Heerenschip.

Dag 32 van de kapotte Rhone sluis en inmiddels Franse lockdown. We zijn hard aan het werk: #Binnenvaart #Corona #Positweet #voorproeven pic.twitter.com/fLONfKzeLR

— Heerenschip (@Heerenschip) March 20, 2020

In recordtijd

Mijndert en Rogier waren eind januari met een lading mangaanerts vanuit Gent op weg gegaan naar Sète aan de Middellandse Zee. Alles zat mee. In een recordtijd varen ze via de mooie Franse kanalen naar het zuiden. De reis verloopt zelfs zo voorspoedig dat ze hun collega-schipper Willem de Graaf, die met zijn Steven Roos dezelfde reis had aangenomen, flink inlopen en al na twee weken in Sète aankomen.

Onze gevangenis voor wellicht de komende 10 weken. Het scheelt dat de mosselen en oesters naast het schip groeien. Dus dat altijd nog als back-up. #Spits #binnenvaart pic.twitter.com/eiB0Eri6Pv

— Heerenschip (@Heerenschip) February 20, 2020

Na het lossen zijn ze bezig het ruim schoon te maken als het bericht van de stremming van de sluis doorkomt. Daarmee komen hun plannen compleet op losse schroeven te staan. Want de Rhône is de enige route om vanaf de Middellandse Zee naar het noorden te varen – of je moet via het Nauw van Gibraltar willen.

Veel te doen

De mannen van het Heerenschip besluiten hun schip vlakbij Sète in Frontignan neer te leggen en daar de ontwikkelingen af te wachten. Veel anders kunnen ze ook niet. Gelukkig is er wel het een en ander op de kant te doen zoals bezoek aan een museum of een bezienswaardigheid. Maar ook dat stopt plotseling als president Macron op 17 maart voor heel Frankrijk een lockdown afkondigt vanwege het coronavirus.

Sinds vandaag mogen we hier in #Frankrijk zonder formulier ook niet meer de straat op: Hopelijk gaat reparatie van de sluis wel nog door. ?? #COVID19france #coronanederland pic.twitter.com/49QkHLXqO5

— Heerenschip (@Heerenschip) March 17, 2020

Alleen met een verklaring mogen ze nog van boord en ze moeten binnen een straal van een kilometer bij hun schip blijven. Mijndert en Rogier doden de tijd vervolgens met het schilderen van hun schip, van de bolderkoppen, die een interessant motiefje krijgen, tot de machinekamer toe. Vijf weken duurt het wachten, tot het bericht komt dat de sluis weer open gaat en ze richting Lyon kunnen vertrekken.

‘En panne’

Willem de Graaf en zijn vrouw Antje raakten midden februari eveneens opgesloten. Na gelost te hebben in Sète willen ook zij via de Rhône, Saône en het Canal entre Champagne et Bourgogne naar het noorden. Het ‘en panne’ vallen van de sluis zet ook bij hen een streep door de rekening. Zij maken vast in Aigues-Mortes aan de Middellandse Zee.

Ook voor hen wordt het wachten, bikken en schilderen. ‘Je moet wel, je staat met je rug tegen de muur’, zegt Willem, die al bevracht was om in Reims te gaan laden voor Lieshout. Na weken van onzekerheid komt vorige week het verlossende woord en kunnen ze donderdag 26 maart weer op weg.

Geen enkele informatie

‘Wat nog het vervelendst is, is dat je geen enkele informatie krijgt’, zegt Rogier. ‘Gelukkig spreekt Mijndert vloeiend Frans, zodat hij via-via nog wat te weten kan komen. Maar vanuit zichzelf laten de Fransen niets weten.’

Lieve volgers: Dit is de baas van de Franse #VNF. Wij liggen geblokkeerd in Frankrijk door VNF. Twitter doe je werk: Retweet ons originele bericht oneindig. #Dtv https://t.co/YjJvebfyWE

— Heerenschip (@Heerenschip) March 29, 2020

Mijndert schrijft in open brief over de kwestie: ‘Je zou verwachten dat men als VNF ook de buitenlandse schepen in haar vaargebied mee zou nemen in het hele lockdown-gebeuren. Even informeert over de maatregelen, wellicht vraagt of alles OK is aan boord, etcetera. In de 36 dagen die we stil hebben gelegen bij de VNF in Frontignan, in afwachting van heropening van de Rhônesluis, hebben we niemand gezien of gehoord. Men heeft het gebouwtje op slot gedraaid en is er vandoor gegaan.’

Vastgelopen spitsenreis naar het zuiden – schippers zitten al weken hopeloos vast in door corona lamgelegd Frankrijk https://t.co/mGPNsiBUtS pic.twitter.com/tlRrktGHhc

— Scheepvaartkrant (@scheepvaartkrnt) March 28, 2020

Ponts-de-garde

Voor zowel het Heerenschip als de Steven Roos geldt dat er nu een volgend probleem opduikt. Bij de Saônesluizen Auxonne en Poncey was een aannemer voor het begin van de coronacrisis aan onderhoud van de ponts-de-garde (noodsluisdeuren) begonnen. In ieder geval één is er met een damwand drooggezet. Na de aankondiging van de lockdown heeft de aannemer alles laten vallen en is het werk stilgezet. Die sluizen zijn daarom voorlopig gestremd.

Onze plannen wijzigen met de minuut: Overwegen nu om via de Doebs naar de Rijn te gaan. Nog nooit gedaan. Maar lijkt als enige nog open/ bevaarbaar. #Binnenvaart #opgesloten #spits

— Heerenschip (@Heerenschip) March 31, 2020

Wat rest om weer richting Nederland te komen is de route via de Doubs naar de Rijn of die via het Canal du Centre naar de Seine. Noordoost Frankrijk is zwaar door het coronavirus getroffen, zegt Willem. Dus neemt hij liever het Canal du Centre richting Parijs. Dat is weliswaar slecht onderhouden, maar het kan dit keer niet anders.

Op reserve ingeteerd

Voor allebei de schepen geldt dat de schoorsteen snel weer moet gaan roken. ‘We hebben flink op onze reserve ingeteerd, je zit al die tijd toch zonder inkomen’, zegt Rogier van het Heerenschip. ‘Het betekent dat we onderhoud nu moeten uitstellen, net als een grote privé uitgave die we hadden gepland.’

Om het risico maar een gezicht te geven: #covid19Nederland #StayAtHome pic.twitter.com/krXAuNUuXF

— Rogier Dikker (@atelierRAFF) March 22, 2020

Was het langdurig stilliggen nog een probleem voor jullie relatie? ‘We zitten op een kleine ruimte, dus je gaat je wel eens aan elkaar irriteren. Maar we hebben goed eten en drinken. Misschien zijn we ook wel een beetje verwend als Nederlanders.’

Ook Willem van de Steven Roos zegt dat de verhouding bij hen aan boord nog steeds goed is: ‘We doen het wonderbaarlijk goed’, zegt hij opgewekt door de telefoon.I

Wanneer kom je langs? Dan zullen we het even testen.

— Heerenschip (@Heerenschip) March 31, 2020

N.B. In een eerdere versie van dit artikel stond dat beide schippers lid zijn van schipperscoöperatie ELV. Die informatie blijkt onjuist. ELV meldt ons: ‘Beide schepen zijn geen lid van de ELV, noch waren zij in opdracht van ELV onderweg naar het zuiden, noch waren zij op de terugweg leeg om in opdracht van ELV naar de volgende laadplaats te gaan.’