‘Kleine geneugten winnen het nog altijd van de ergernissen’

In Maassluis hebben ze heerlijke tompoucen en in Lith het lekkerste melkbrood van Nederland. Het zijn de kleine geneugten van het schippersleven, die Evelien Geluk (38 jaar) noemt. Maar samen met echtgenoot André (40 jaar) roemt ze toch vooral de vrijheid van het varen. Daar kan alle ergernis over regelgeving, vrachtprijzen en slecht onderhoud van de infrastructuur nooit tegenop.

  • Ook beunschip Elionie heeft veel last van uitvallende kunstwerken
  • ‘Vergroeningskosten zijn niet door te berekenen’

Door Hannie Visser-Kieboom

Want ergernissen zijn er. Noem de stremming bij Boskoop, waar ook de Elionie last van had. ‘We hadden geladen in Linne en moesten naar Koudekerk aan de Rijn, dus dat betekende drieënhalf uur langer varen via Amsterdam. Vrijdag konden we lossen en moesten we naar Werkendam om te repareren. Dat betekende opnieuw omvaren via Amsterdam en Tiel, we hebben achteneenhalf uur langer gevaren door die stremming’, rekent schipper André Geluk uit.

Ook de klachten over de sluizen in Belfeld en Lith worden maar niet opgelost. Vorige week mailde hij nog naar Rijkswaterstaat, hij wacht nog op antwoord. ‘Bij Belfeld ligt de derde sluis er al twee jaar uit. In Lith moeten we al vanaf juli via de oude sluis schutten, daar is de diepgang maar 2,70 meter. Dat betekent minder lading meenemen en dan heb ik nog geluk dat mijn bevrachter de achtergelaten tonnen vergoedt. Maar ook containerschepen kunnen daardoor een laag containers minder meenemen. Als het goed is, gaat de sluis in november weer open.’

Maar in zijn achterhoofd houdt Geluk er rekening mee dat Rijkswaterstaat ook de andere deuren gaat conserveren, zodat de stremming mogelijk zelfs tot februari.

Vaste bevrachter

Het echtpaar Geluk vaart al 17 jaar zand en grind voor één en dezelfde bevrachter, voornamelijk door heel Nederland. Hun kinderen, Pierre (15) en Julia (12), zitten op het internaat in Dordrecht, maar zijn tijdens de herfstvakantie aan boord. De laatste maanden doen ze veel reizen van Heerewaarden naar Oss, maar ze varen ook wel van Limburg naar Gouda of Amsterdam. Eerst met het beunschip Elionie van 63 meter lang, waar ze samen op zijn begonnen. Vooral voor Evelien was dat destijds een overgang, ze kwam van de wal.

‘Ik kom uit een groot gezin en als je dan een hele week met z’n tweeën aan boord bent, is dat wel heel erg wennen. Toen had je ook nog geen internet zoals nu. Als je nu een verjaardag of feestje mist, krijg je met Whatsapp of facetime al zoveel mee. Qua communicatie is er wel heel veel veranderd in die 17 jaar.’

André komt uit een schippersfamilie, maar zijn vader vond dat hij wel een vak aan de wal moest leren. Zo werkte hij bijna drie jaar als lasser en constructiebankwerker. ‘Het is goed als je jong bent en dan aan de wal woont, dan heb je ook een meer sociaal leven. En een ander vak leren is altijd goed, je weet nooit of je altijd blijft varen. Maar ik werkte in een grote fabriek en die werknemersmentaliteit om direct te stoppen met je werk als de toeter gaat, daar kon ik niet aan wennen. In die tijd leerde ik Evelien kennen en het water bleef trekken. Tegen mijn zoon heb ik gezegd, dat  hij ook eerst aan de wal een vak moet leren. Varen kan daarna altijd nog.’

Terugverdientijd

Het is 2002 gekochte schip werd in 2006 ingeruild voor de huidige Elionie. Een jonger en groter schip, dat ze in 2015 met 10 meter hebben verlengd. Nog een keer overstappen wordt moeilijk, zo is de inschatting van André. ‘Mijn schip is onverkoopbaar, er zijn meerdere jonge beunschepen die niet worden verkocht. De bank wil liever schepen financieren die niet ouder zijn dan 10 jaar en die je binnen 18 jaar kunt opvaren. Schepen ouder dan 10 jaar moet je in 12 jaar opvaren. Met de huidige vrachtprijzen lukt dat gewoon niet.

‘Ook regels van de overheid voor vergroening maken het niet eenvoudiger. Zelf heb ik een tijd geleden een katalysator gekocht die de stikstofuitstoot met 80% heeft gereduceerd. Een forse investering, maar als je groener vaart, krijg je geen hogere vrachtprijs. Dus de overheid maakt wel regels, maar wat als niemand je betaalt voor die vergroening?’

Rare regels

Een ander voorbeeld van in zijn ogen ondoordachte regelgeving is het weigeren van een nieuwe vergunning om ophoogzand vanuit zee te vervoeren. ‘Dat ophoogzand is toch nodig en wordt nu uit het IJsselmeer gehaald. Nu varen dus zo’n 20 beunschepen vanaf het IJsselmeer naar de omgeving Rotterdam en Maassluis, die reis duurt 24 uur. Terwijl de reis vanaf Hoek van Holland naar Maassluis maar vijf uur duurt. Zo stoten we toch veel meer stikstof uit, dat is toch niet goed voor het milieu?’

Ook Evelien stoort zich aan die regelgeving. ‘Teveel regels worden zo vanachter een bureau bedacht, zonder na te denken over de effecten in de praktijk.’

Toch zien ze nog geen breed protest in de binnenvaart tegen regels voor vergroening en te lage vrachtprijzen, zoals de boeren wel de barricades opgingen met hun trekkers. ‘Boeren hebben coöperaties, schippers zijn toch meer elkaars concurrenten. En als we dan samenwerken, wordt het als kartelvorming gezien. Als we zouden staken, staan andere schippers klaar om je werk over te nemen. Wij hebben in die 17 jaar nog geen vijf seconden zonder werk gezeten. Maar nu de markt slecht is, wil iedereen ineens zand varen.’

Scheepsgegevens

Scheepsnaam: Elionie

Thuishaven: Goes

Bouwjaar: 2003

Afmetingen: 80 x 7,40 meter

Tonnage: 1273

Eigenaar: VOF Geluk-Dorst

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Wilt u onbeperkt lezen? Word abonnee en krijg toegang tot unieke maritieme vakinformatie waarmee u altijd up-to-date bent.

Abonneer

‘Kleine geneugten winnen het nog altijd van de ergernissen’ | Schuttevaer.nl

‘Kleine geneugten winnen het nog altijd van de ergernissen’

In Maassluis hebben ze heerlijke tompoucen en in Lith het lekkerste melkbrood van Nederland. Het zijn de kleine geneugten van het schippersleven, die Evelien Geluk (38 jaar) noemt. Maar samen met echtgenoot André (40 jaar) roemt ze toch vooral de vrijheid van het varen. Daar kan alle ergernis over regelgeving, vrachtprijzen en slecht onderhoud van de infrastructuur nooit tegenop.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Wilt u onbeperkt lezen? Word abonnee en krijg toegang tot unieke maritieme vakinformatie waarmee u altijd up-to-date bent.

Abonneer