Een heikel onderwerp dat hiermee samenhangt is de schade die de logistiek door deze sluiting oploopt. Het omvaren moet immers worden betaald. De binnenvaart ondervindt daar zeker schade door, maar die zal veelal worden verwerkt in de vrachtprijzen en komt terecht bij de verlader, en in sommige gevallen bij de contractpartners daarin. Dat heet marktwerking, maar leidt in het meest ongunstigste geval tot verlies van vervoer over water. Dat mag natuurlijk niet gebeuren. Nu is het zo dat het op de weg ook goed vol zit en er vaak geen alternatieven zijn. Het spoor neemt maar 5% van het totale transport voor haar rekening, dus daar zal het zo’n vaart niet lopen.
Nadeelcompensatie
Het grootste nadeel ligt dus bij de logistiek (en de binnenvaart die daarvoor vervoert) en die dient daarvoor te worden gecompenseerd. De overheid noemt dat met een mooi woord nadeelcompensatie. Hier is de zogenaamde nadeelcompensatiemaatregel voor bedoeld. Tot nu toe is dat de enige mogelijkheid voor de overheid om dit soort nadeel te compenseren. De minister heeft daar tijdens het gesprek van 28 maart ook naar verwezen.
Toen wij aangaven dat deze maatregel voor de binnenvaart nagenoeg niets oplevert, gaf hij aan de regeling ruimhartig te willen toepassen. Maar ja, wat betekent dan ‘ruimhartig’? Bij een beroep op genoemde regeling komt er altijd een bepaald percentage voor eigen rekening, een bagatel noemen ze dat, als het ware ingecalculeerd risico. In dit geval is dat tussen de 6 en de 8% en ‘ruimhartig’ betekent hier dat de minister mogelijk een lager percentage toepast.
Nou, we gaan zien wat dit uiteindelijk voor de logistiek gaat opleveren. Ik ben bang dat dit niet heel veel van de schade zal dekken, omdat het nadeel onderdeel is van de omzet op het gehele productieproces. Maar dat is voer voor juristen!
Imago
De financiële schade moeten we zeker niet onderschatten, want in sommige gevallen kan dit oplopen in de bedragen met zes nullen. Maar dat is niet alles, hoe zit het met de imagoschade? De binnenvaart heeft een milieuvriendelijk imago en doet er alles aan dit te behouden. Maar bij een dergelijke langdurige stremming loopt de binnenvaart ongetwijfeld weer een stukje, onmeetbare, imagoschade op.
Dat is geen schade die de nadeelcompensatiemaatregel dekt en helaas maken we dat veel vaker mee. Er zijn veel teveel stremmingen door achterstallig onderhoud en het tekort aan bedienend personeel. Ik denk hierbij aan het gemaal in IJmuiden dat nu ter plaatse moet worden bediend. En wie doet die bediening? Inderdaad, bedienaren die normaal aan het werk zijn op de Oranjesluizen. Gevolg, maar één kolk beschikbaar voor de beroepsvaart en imagoschade.
Ik schreef er al eerder over, sluis Weurt. Zullen we het daar eigenlijk maar niet meer over hebben? De imagoschade doet zijn werk. Ladingstromen die met heel veel inzet naar het water zijn gehaald, zullen mogelijk terugkeren naar de weg. Dat is geen positieve afsluiting en ik ben bang dat ons nog vele stremmingen en oponthouden te wachten staan bij de kunstwerken. Uiteindelijk moet alles ook weer tiptop worden gemaakt. Ik ben ervan overtuigd dat dit gaat lukken, maar dat zal zeker niet morgen zijn.
Ondanks alles een goede vaart gewenst, weet dat wij er voor u zijn en ervoor gaan!
beleidsadviseur/coördinator Nautisch Technisch & Infra van Koninklijke Binnenvaart Nederland
lenyvantoorenburg@binnenvaart.nl / 078-78 20 565