‘Dit is onderdeel van een breder SAV en streeft naar gelijke regels voor alle schippers in Noord-West Europa.’
Het SAV geldt namelijk ook in België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg en Zwitserland. Deze landen maakten afspraken over scheepsafval om het milieu te beschermen, de veiligheid te verhogen en uniforme regels te maken. Zo wordt geregeld hoe schippers afval moeten afgeven, hoe het wordt ingezameld en hoe schippers of verladers moeten betalen voor de verwerking ervan. In Nederland voert Rijkswaterstaat het verdrag voor het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat uit.
Eerst maar eens dat hardnekkige misverstand van tafel: schippers zijn niet verplicht hun afval in een van 35 containers langs de rijksvaarwegen te gooien. ‘Het is een mogelijkheid die Rijkswaterstaat via de Stichting Afvalstoffen & Vaardocumenten Binnenvaart (SAB) biedt’, zegt Steensma. ‘Schippers kunnen ook andere afspraken maken met een terminal of een overslagbedrijf bijvoorbeeld. Net als een winkelier kan kiezen wie zijn afval ophaalt, kan een schipper dat ook.’ Belangrijk verschil is dat winkeliers veelal niet meer bij hun winkel wonen en schippers wel op hun schip. En daar zit soms emotie op, zo valt regelmatig te lezen op Facebook of in de comments op Schuttevaer.nl. ‘Schippers halen aan ook een huis aan de wal te hebben. Voor hun huis aan de wal betalen ze via de gemeente voor hun huisvuil. Dat voelt soms dubbel. Zeker omdat er in het verleden geen betaling voor afval aan boord nodig was’, erkent Steensma. ‘De regels zijn door het SAV nu eenmaal anders geworden’.
Inzamelpunten
Bij bijna alle sluizen, kades of havens die Rijkswaterstaat in beheer heeft stonden tot een paar jaar geleden afvalcontainers. ‘Eigenlijk konden schippers tot 2013 bijna overal hun afval kwijt. Toen het afvalverdrag in werking trad, met het principe de vervuiler betaalt, is het aantal inzamelpunten verminderd. De afvalcontainers bevinden zich op strategische plekken, niet op een watertje achteraf waar nooit een schip komt. Die plekken zijn in overleg met de binnenvaartbranche gekozen.’ Op de website van de SAB (www.sabni.nl), kan een schipper het netwerk bekijken en is zichtbaar hoe vol een container is. Schippers kunnen met een abonnement hun afval kwijt in de 35 containers langs rijksvaarwegen.
Het Scheepsafvalstoffenverdrag behelst nog twee soorten afvalstromen naast het bedrijfsafval.
Olie-en vethoudende afvalstoffen
Dit is het afval dat te maken heeft met brandstof. ‘Denk aan afgewerkte olie en vet, maar ook bijvoorbeeld poetsdoeken en filters.’ Deze stroom wordt via een verwijderingsbijdrage geïnd door het SAB. Per 1.000 liter bunkerolie betalen schippers 8,50 euro. Deze regeling geldt in de deelnemende Europese landen. Het maakt dus niet uit in welk land er wordt gebunkerd of waar het olie- en vethoudend afval wordt afgegeven.
Afval van de lading
Dit gaat om alles wat vrijkomt bij het laden, lossen en reinigen van het schip. Dat kan bijvoorbeeld kolengruis zijn maar ook de restdampen die ontgast moeten worden. Het SAV schrijft voor wie verantwoordelijk is voor het regelen van de schoonmaak en de bijbehorende kosten.
Dit artikel wordt u aangeboden door Rijkswaterstaat.
Lees ook de vorige artikelen van Rijkswaterstaat: