Door de aanhoudende droogte en doordat de landelijke vraag naar water groter is dan het aanbod is er sprake van een tekort. Door dit tekort is donderdag besloten om de komende weken de waterverdeling vanuit het Managementteam Watertekorten (MTW) te coördineren en op te schalen van niveau 1 (dreigend watertekort) naar niveau 2 (feitelijk watertekort), liet minister Van Nieuwenhuizen de Tweede Kamer weten.
Dit betekent dat de waterschappen, de provincies, de ministeries Infrastructuur en Waterstaat, Economische Zaken en Klimaat en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de koepelorganisatie voor de drinkwaterbedrijven VEWIN in gezamenlijkheid zowel nationaal als regionaal de verdeling van het water te bespreken en dit zorgvuldig op elkaar afstemmen.
Niet optimaal beladen
De landbouw lijdt zichtbaar onder de uitzonderlijke droogte en ondanks maatwerk vanuit de waterschappen kan en mag er niet overal meer gesproeid worden. Voor de scheepvaart geldt dat schepen door de lagere waterstand niet meer optimaal kunnen worden beladen en dat ook de wachttijden bij de sluizen toenemen. De industrie kan het koelwater in sommige gevallen niet meer kwijt. Ook de natuur en de waterkwaliteit staan onder toenemende druk. Zo zijn botulisme, blauwalg en vissterfte een groeiend probleem en treedt door de lagere waterdruk vanuit de rivieren ook verzilting op in het westen door zeewater dat het land binnendringt.
In haar update stelt Van Nieuwenhuizen de Tweede Kamer gerust: ‘Wel wil ik benadrukken dat een tekort aan drinkwater niet aan de orde is en de veiligheid van de dijken en de energievoorziening niet in het geding zijn.’
Water vastgehouden
Sinds dit voorjaar wordt al extra zoet water vastgehouden in het IJsselmeer, Markermeer en het Volkerak-Zoommeer. Om het beschikbare water zo lang mogelijk te kunnen blijven inzetten voor functies als landbouw, natuur en scheepvaart, is aan de waterschappen en Rijkswaterstaat gevraagd om de inname van water uit het IJssel- en Markermeer tot het strikt noodzakelijke te beperken.
De waterschappen en Rijkswaterstaat kunnen tot een peilniveau van -30cm NAP uit het IJsselmeer en Markermeer water blijven innemen zoals zij dat nu ook doen. De verwachting is dat over ongeveer drie weken bij gelijke weersomstandigheden dit peil wordt bereikt. Rijkswaterstaat monitort de situatie continu en indien het peil van -30cm NAP wordt bereikt dan zal een nieuw afwegingsmoment plaatsvinden om te bepalen of de inname verminderd moet worden.
Op de hoge (zand)gronden in het oosten en zuiden van Nederland zijn door de waterschappen en provincies sproeiverboden ingesteld. Regionaal zijn er ook in het westen en noorden van Nederland sproeiverboden.
Op een aantal plekken, met name op de hoge (zand)gronden in het oosten en zuiden waar men afhankelijk is van neerslag voor de watervoorziening, wordt extra pompcapaciteit ingezet om in de watervraag te voorzien.
Verzilting
Het zoutgehalte, oftewel de verzilting, in een aantal watersystemen in met name het westen van het land loopt op. Om dit te beperken zijn reeds maatregelen genomen. De Kleinschalige Wateraanvoer (KWA) is ingezet. Hiervoor wordt extra water in het Amsterdam-Rijnkanaal gelaten via de Irenesluizen in Wijk bij Duurstede en via een drietal kleine gemalen richting het Groene Hart gepompt om het gebied van voldoende zoetwater te voorzien.
Het schutregime bij de sluizen in IJmuiden wordt geoptimaliseerd. Dat betekent onder andere dat er zoveel mogelijk alleen bij een volledig met schepen gevulde sluiskolk wordt geschut. Dit wordt ook bij andere sluizen gedaan.
Een zogenoemd bellenscherm is ingezet in het Amsterdam-Rijnkanaal bij Zeeburg om de zoutindringing verder het Amsterdam Rijnkanaal op te beperken. Het bellenscherm bestaat uit een geperforeerde buis over de bodem van het kanaal waardoor onder hoge druk lucht wordt gepompt en er een scherm van luchtbellen over de breedte van het kanaal ontstaat. (DvdM)
Volg hieronder het Liveblog van Rijkswaterstaat over de droogte: