Hoofdvaarweg

Nieuwbouw acht bruggen Lemmer-Delfzijl laat op zich wachten

De brug van Uitwellingerga over de Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl (HLD) in Friesland verkeert in zo’n erbarmelijke staat dat hij niet meer kan worden bediend. De maximale doorvaarthoogte is hierdoor beperkt tot 7,10 meter. Plannen voor een nieuwe brug liggen er al lang, maar de besluitvorming is nog niet rond. Rijkswaterstaat, sinds 10 jaar beheerder van de vaarweg, wil niet alleen deze brug, maar nog zeven andere bruggen op de HLD vervangen. De bouw is nog nergens begonnen.

De brug bij Uitwellingerga over de Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl blijft voorlopig in deze stand. Foto Rijkswaterstaat

Rijkswaterstaat wil de hele HLD geschikt maken voor schepen van 110 x 11,40 meter bij een diepgang van 3,50 meter. Daarbij is de wens de nodige bruggen te verruimen, zoveel mogelijk op afstand te bedienen, ĂŠĂŠn marifoonkanaal in te voeren voor de hele vaarweg, en hoogtedetectie bij lage bruggen aan te brengen (bij sluis Gaarkeuken loopt nu een proef).

De minister van Infrastructuur en Waterstaat kondigde in 2021 aan dat acht bruggen zouden worden vernieuwd. Oude Schouw, Spannenburg en Uitwellingerga tussen 2023 en 2026 en de bruggen in Koostertille, Schuilenburg en de Paddepoelsterbrug tussen 2024 en 2026. De herbouw van de kapotgevaren Gerrit Krolbrug in de stad Groningen zou in 2024 beginnen en de Busbaanbrug nabij de Oostersluis in de stad zou in 2025 worden vervangen. Bij vrijwel alle bruggen geldt echter dat de projecten om verschillende redenen vertraging oplopen. Hieronder een overzicht van de stand van zaken.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De acht bruggen op de Hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl die vervangen worden. Afbeelding Bureau OMA

Uitwellingerga

Brug Uitwellingerga is in 1939 gebouwd. Sindsdien is de belasting op de brug toegenomen door meer en zwaarder wegverkeer. Begin 2024 is onderzoek gedaan naar de staat van de brug. Gebleken is dat de staalconstructie sneller achteruit gaat dan voorzien. Rijkswaterstaat wil hier een draaibrug met een doorvaarthoogte van 7,40 meter realiseren. Dit voorstel ligt klaar voor besluitvorming. De gemeente Súdwest-Fryslân pleit echter voor een aquaduct. ‘We zijn hierover in gesprek en verwachten later dit jaar uitsluitsel’, aldus een woordvoerder van Rijkswaterstaat. De huidige brug blijft voor onbepaalde tijd onbediend.

Kootstertille

Voor de vervanging van brug Kootstertille zijn drie opties: een beweegbare brug met in gesloten toestand een doorvaarthoogte van 7,40 meter, een vaste brug van 9,10 meter met een incidenteel uitneembaar deel, of een aquaduct. De beweegbare brug met een doorvaarthoogte van 7,40 meter is momenteel het voorkeursalternatief. Een aquaduct is een haalbaar alternatief als hierover overeenstemming wordt bereikt tussen het Rijk en de provincie Fryslân.

Schuilenburg

Brug Schuilenburg is momenteel verwijderd voor herstel na een aanvaring, de vaarweg is vrij voor de scheepvaart. De brug wordt gerepareerd en waarschijnlijk eind van het jaar teruggeplaatst. Rijkswaterstaat onderzoekt welke nieuwe brug hier kan komen. Daarover is vooralsnog geen uitsluitsel.

Paddepoelsterbrug

Ontwerp voor een nieuwe Paddepoelsterbrug. Foto gemeente Groningen

De gemeente Groningen is verantwoordelijk voor de bouw van de Paddepoelsterbrug over het Van Starkenborghkanaal. De doorvaarthoogte wordt 9,70 meter, zo werd eind 2021 bekend. Het ontwerpen en de bouw van deze brug is gegund aan de combinatie Hollandia-Friso Civiel-Tauw (Team Springtil). Naar verwachting wordt de nieuwe brug uiterlijk in 2027 in gebruik genomen.

Busbaanbrug

De Busbaanbrug over het Van Starkenborghkanaal in de stad Groningen voldoet niet aan vaarwegklasse CEMT-Va. De brug is te laag en de doorvaartbreedte is te krap. Als vaarwegbeheerder stelt Rijkswaterstaat eisen aan een nieuwe brug, maar de gemeente is eigenaar en geeft aan dat er ‘binnenkort meer informatie’ komt over de vervanging van deze brug uit 1985.

Oude Schouw

Brug Oude Schouw wordt vervangen voor een draaibrug. Foto: Rijkswaterstaat

Brug Oude Schouw wordt vervangen door een draaibrug met een doorvaarthoogte van 7,40 meter. De planuitwerkingsfase kan naar verwachting medio 2025 beginnen.

Spannenburg

Voor brug Spannenburg ligt er ook een voorkeursalternatief voor een draaibrug met een doorvaarthoogte van 7,40 meter. Maar de provincie Fryslân wil ook op deze plek liever een aquaduct. De gesprekken hierover zijn nog gaande.

Gerrit Krolbrug

De plannen voor de nieuwbouw van de Gerrit Krolburg in de stad Groningen bevinden zich in de afrondende fase van de planologische procedure. Begin 2025 volgt het aanbestedingstraject en de verwachting is dat de bouw in 2026 kan beginnen. In 2029 is de brug en de omgeving eromheen dan gereed.

Buiten de hierboven genoemde bruggen is bij de overige bruggen over de vaarweg Lemmer-Delfzijl geen sprake van vervanging.