Tot en met 2026 heeft ZES een groeiplan, waarvoor 50 miljoen euro subsidie werd ontvangen vanuit het Nationaal Groeifonds. Met behulp daarvan moeten er in 2026 45 batterij-elektrische schepen varen, waarvoor tenminste 14 laadstations en 75 batterijcontainers nodig zijn.
Tot nu toe vaart er één schip op batterijcontainers, de Alphenaar. Het schip vervoert van Alphen aan den Rijn naar Moerdijk. ‘Dat is ons proof of concept geweest en daar hebben we veel van geleerd’, zegt CEO Hoevenaars. Hij staat sinds april vorig jaar aan de leiding van het bedrijf. Toen nam bussenbouwer Ebusco de aandelen over van Engie. Hoevenaars volgde Dedden op als CEO en als commissaris vanuit Ebusco werd voormalig Europarlementariër, minister en KLM-directeur Camiel Eurlings aangesteld. ‘Iemand met een gigantisch netwerk. Maar onderschat daarnaast ook niet het netwerk van onze aandeelhouders’
Over de grens
Een netwerk dat ZES kan helpen bij de volgende stappen die het nog jonge bedrijf wil zetten. Want naast de ambities in Nederland, kijkt het bedrijf ook over de grens. ‘Er zijn ook Duitse partijen geïnteresseerd in ons systeem. We willen laadstations in Duitsland, België en Noord-Frankrijk. Om dit uit te rollen zijn we opnieuw hard aan het werk om Europese subsidie binnen te halen.’
Want, laadstations buiten Nederland of ZESpacks aan boord van buitenlandse schepen kunnen niet zondermeer worden gefinancierd met subsidie uit het Nationaal Groeifonds.
Tekst gaat verder onder de foto.
Provincie Zuid-Holland kondigde vorige week aan 1,1 miljoen euro subsidie bij te dragen aan het plaatsen van een laadstation bij BCTN in Alblasserdam. Hiervoor moet het contract nog wel getekend worden.
Vergevorderd stadium
Van de verkregen 50 miljoen euro is een derde beschikbaar voor aanpassingen aan binnenvaartschepen die op ZESpacks gaan varen. ‘We zijn met een aantal partijen in vergevorderd stadium’, zegt Hoevenaars. Een daarvan is Den Bosch Max BV, zo bleek begin januari. Hoevenaars wil nog niets zeggen over de nieuwe schepen en welke partijen hierbij betrokken zijn.
De ombouw voor deze schepen zal niet gigantisch zijn, want deze schepen varen allemaal al dieselelektrisch. ‘Zoveel hoeft er dan technisch niet meer te worden aangepast omdat de schroeven al door een elektromotor worden aangedreven.’
Tekst gaat verder onder de foto.
En wat wel nodig is, kan worden betaald uit de 50 miljoen euro. ‘Wij kennen dit geld niet zelf toe. Geïnteresseerde schippers moeten hiervoor een aanvraag indienen bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, wij begeleiden daarbij. Met dat geld kan niet een hele nieuwbouw worden betaald. Alleen de aanpassingen voor een ZESpack en elektrische aandrijflijn aan boord zijn subsidiabel.’
Technische verbeteringen
Die ZESpack komt voortaan op een andere plek te staan dan bij de Alphenaar. ‘Daar staan de containers onder voorin het laadruim. Vanwege veiligheidsvoorschiften is dat zo gedaan maar het resulteerde in veel praktische uitdagingen. Daarom gaan wij die voortaan, afhankelijk van het schip, op het voor- of achterdek plaatsen of achter een schot zodat lading en batterijen niet in hetzelfde ruim staan. Daardoor kunnen we een aantal technologische keuzes maken die eenvoudiger en betrouwbaarder zijn.’
Ook de batterijcontainers zelf zijn straks anders dan die van de eerste generatie in de Alphenaar. ‘De nieuwe ZESpack heeft een capaciteit van 2,9 MW tegenover de huidige 2,1 MW. Batterijen blijven zich doorontwikkelen. Op dit moment zijn batterijen nog vooral geschikt voor kortere trajecten. De huidige ZESpack redt het net niet helemaal om de Alphenaar van Alphen aan den Rijn naar Moerdijk te brengen. Met de nieuwe generatie ZESpacks redt de Alphenaar het wel. Gezien de ontwikkeling van batterijen, sluit ik in de toekomst een tocht op batterijen van Rotterdam naar Duitsland niet uit.’
Tekst gaat verder onder de foto.
Dat zou kunnen met een krachtige batterij, twee batterijen of op waterstof. ‘Wanneer waterstof een goede business case heeft, dan kunnen we daarop overstappen. Maar voorlopig is dat nog niet rendabel te maken. Daarom focussen we vooralsnog op batterij-technologie en houden we andere technologische ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. Wij zijn in principe technologie-agnostisch, het is de interface tussen de container en het schip die moet kloppen. Het maakt niet uit of er een waterstoftank met een fuel cell in de ZES-container zit, een batterij of een andere emissievrije opslag technologie: als de interface maar de ZES standaard volgt. Eenzelfde schip kan dus door deze modulariteit met verschillende opslagtechnieken van elektriciteit voorzien worden.
Prijskaartje
Een ZESpack van 2,9 MW kost ongeveer een miljoen euro, zegt Hoevenaars. Alleen al om 75 batterijcontainers te bouwen is dus veel meer geld nodig dan de subsidie uit het Nationaal Groeifonds. ‘De container wordt niet volledig uit de subsidie betaald. Een deel wordt betaald door onze investeerders. Negen ZESpacks zijn al besteld en eventueel voegen we daar deze week nog 11 aan toe.’
Daarmee komt de balans voor ZES, als alles goed gaat, eind 2023 op acht schepen, acht laadstations en 21 ZESpacks. De weg naar de 45 schepen, 14 laadstations en 77 batterij-containers is nog lang en ambitieus, beaamt Hoevenaars. ‘Maar er is voldoende interesse. Het gaat goedkomen.’
Lees ook: