De beschikbare 5,9 miljoen euro was in 2022 binnen de kortste keren op. De subsidieregeling ging 31 december precies om middernacht open. Tientallen schippers sloegen oud en nieuw over om er op tijd bij te zijn. Alleen de eerste 44 hadden geluk en kregen gemiddeld 134.000 euro voor vervanging van hun motor. Nog 85 aanvragers vingen bot, zo blijkt uit de tussentijdse evaluatie van de subsidieregeling door onderzoeksbureau TNO in opdracht van minister Harbers.
Daarop besloot het ministerie nog dit jaar extra geld beschikbaar te stellen voor de achter-het-net-vissers. Hiervoor is 10 miljoen euro overgeheveld vanuit ‘Reservering extra bronmaatregelen Hordijk’. Die 10 miljoen lijkt echter niet voldoende, want er is begin dit jaar voor 16,8 miljoen aan aanvragen ingediend, blijkt uit de evaluatie.
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is momenteel bezig met de beoordeling van de 85 eerder ingediende aanvragen. Dit gaat op basis van indieningsdatum. De aanvragen die het eerst zijn ingediend worden het eerst behandeld. Precies zo als dat begin dit jaar ook ging.
Eind van het jaar
‘Voor het einde van het jaar zijn alle aanvragen afgehandeld. Dan zal duidelijk worden hoeveel van de eerder afgewezen aanvragen alsnog zijn toegekend’, vertelt woordvoerder Marcus Polman van de RVO. ‘De verwachting is dat het volledige extra budget van 10 miljoen euro zal worden benut.’
Afgaand op het gemiddelde subsidiebedrag over de eerste 5,9 miljoen euro zal aan circa 74 aanvragers subsidie kunnen worden toegekend.
Ook roetfilter
De tweede subsidiemogelijkheid, die voor de aanschaf voor een SCR-katalysator, is duidelijk veel minder populair. Daar werden in totaal 18 aanvragen voor goedgekeurd, samen goed voor een subsidie van 1,9 miljoen euro. Terwijl hiervoor 13,6 miljoen euro beschikbaar is.
TNO heeft de minister nu geadviseerd roetfilters toe te voegen aan de regeling en de minister heeft dat voorstel overgenomen. Daarnaast heeft Harbers laten weten halverwege 2023 geld uit het potje voor de SCR-katalysator, wanneer deze onderbenut is, te zullen overhevelen naar de subsidiepot voor motorvervanging.
ASV maakt zich zorgen
In 2023 zou er eigenlijk maar 900.000 euro beschikbaar zijn voor motorvervanging. Maar vanwege de enorme vraag besloot de minister recent opnieuw geld uit ‘Reservering extra bronmaatregelen Hordijk’ te gebruiken voor verduurzaming van de binnenvaart. De aankomende twee jaar is nu in totaal 16 miljoen euro beschikbaar voor aanschaf van een Stage V-motor of bijvoorbeeld elektrische voortstuwing. Hoeveel schepen daar gebruik van gaan maken is lastig te zeggen. De regeling lijkt wel aantrekkelijker voor grote schepen, want de maximale subsidie is verhoogd van 200.000 euro naar 400.000 euro per aanvraag.
‘Er blijft niets over’
De Algemene Schippers Vereniging (ASV) maakt zich zorgen om de subsidieverdeling. ‘Wij denken dat de subsidiepot straks wordt leeggehaald door grote bedrijven met meerdere schepen. Dan blijft er niets over voor de kleinere schipper’, zegt woordvoerder Sunniva Fluitsma. Hoewel de ASV de subsidie een stap in de goede richting vindt, ziet de branchevereniging het als een doekje voor het bloeden. ‘Het zou voor iedereen haalbaar moeten zijn om te vergroenen. Het is immers een eis van de overheid.’ Het liefst ziet de ASV daarom ook geen subsidieplafond.
Ook de subsidie op een roetfilter is een goede stap, volgens de ASV. Maar dan wel onder de voorwaarde dat bij latere hermotorisering de katalysator en het roetfilter in gebruik kunnen blijven. Iets wat nu niet het geval is.
Lees ook: